بحران مازوت در ایران و منشا بوی بد تهران
گمانه‌زنی رسانه‌ها و مقام‌های اجرایی شهر تهران درباره منشا بوی بد کماکان ادامه دارد.
در تازه‌ترین مواضع، شهرداری تهران می‌گوید منشا بوی بد تهران استفاده از مازوت (نفت کوره) غیر استاندارد با غلظت گوگرد بالا در صنایع شهر ری بوده است.
همزمان رئیس اداره محیط زیست شهرستان ری از توقف استفاده از سوخت مازوت در کارخانه سیمان این شهر خبر داده است.
غلظت گوگرد در سوخت مازوت تولیدی ایران حدود ۳.۵ درصد است که هفت برابر استانداردهای بین‌المللی برای سوخت کشتی‌ها در آب‌های آزاد است، چه رسد به مصرف آن در شهرها، آن هم تهران که با معضل آلودگی هوا دست به گریبان است.
داستان مازوت چیست؟
بر اساس آمارهای رسمی وزارت نفت ایران، طی سال گذشته پالایشگاه‌های ایران روی‌هم‌رفته روزانه یک میلیون و ۷۳۶ هزار بشکه نفت خام و حدود ۳۳۵ هزار بشکه میعانات گازی دریافت کرده، اما به خاطر تکنولوژی پایین و قدیمی پالایشگاه‌ها، ۲۴ درصد نفت خام تبدیل به نفت کوره (مازوت) شده است که نه تنها ارزش بسیار نازلی در مقابل بنزین یا گازوئیل دارد، بلکه میزان غلظت گوگرد آن بسیار بالا است.
در برخی از پالایشگاه‌ها میزان تولید مازوت نسبت به خوراک دریافتی بسیار بالاتر است. برای نمونه پالایشگاه کرمانشاه ۴۱ درصد نفت خام دریافتی را تبدیل به نفت کوره می‌کند. به عبارتی، ارزش محصولات تولیدی این پالایشگاه حتی کمتر از نفت خام است و این پالایشگاه با زیان کار می‌کند.
پالایشگاه‌های ایران پارسال به‌طور متوسط روزانه بالای ۶۰ میلیون لیتر نفت کوره تولید کرده‌اند که ۳۵.۵ میلیون لیتر آن صادر شده، ۴.۳ میلیون لیتر بعنوان سوخت کشتی‌ها (بانکرینگ) استفاده شده و بقیه در داخل کشور مصرف شده است.
ایران سال ۹۵ برنامه‌ای برای سرمایه‌گذاری ۱۵ میلیارد دلاری برای ارتقاء کیفیت هشت پالایشگاه قدیمی کشور و کاهش نسبت تولید مازوت به خوراک دریافتی از ۲۴ درصد به زیر ۱۰ درصد داشت و در این راستا قراردادهایی با شرکت‌های کره جنوبی و چین امضا کرده بود که عملا بدون هیچ پیشرفتی متوقف شد.
بر اساس برآورد مرکز پژوهش‌های مجلس، ۷ پالایشگاه از ۱۰ پالایشگاه ایران عمر مفید خود را کرده و فرسوده شده‌اند. عمر همه آنها به دوران قبل از انقلاب بر‌می‌گردد.
گرفتاری‌های تازه برای مازوت ایران
ایران سال ۹۷ تقریبا ۶۰ درصد مازوت تولیدی کشور را صادر کرده و حدود ۷ درصد آن را نیز برای سوخت کشتی‌ها (بانکرینگ) استفاده کرده است. بخش اعظم صادرات نفت کوره ایران به امارات انجام می‌شود. امارات از نفت کوره برای سوخت‌گیری کشتی‌های داخلی و خارجی استفاده می‌کند، چون یکی از بزرگترین مراکز سوخت‌گیری کشتی‌ها در جهان است.
آمارهای جهانی نشان می‌دهد که بر خلاف نفت خام، صادرات محصولات نفتی ایران تحت تاثیر تحریم‌ها کاهش چندان چشمگیری نیافته است.
اما مشکل اینجاست که تا یک هفته دیگر، بر اساس قانون جدید سازمان بین‌المللی دریانوردی، غلظت گوگرد سوخت کشتی‌ها باید کمتر از نیم درصد باشد، در حالی که این رقم برای نفت کوره تولیدی ایران ۳.۵ درصد است.
این مشکل فعلا یک راه‌حل دارد. نفت کوره غیراستاندارد ایران به امارات فروخته شود و پالایشگاه‌های مدرن این کشور غلظت گوگرد آن را کاهش دهند تا برای سوخت کشتی‌ها قابل استفاده باشد.
در این صورت ایران ناچار است که سوخت‌رسانی به کشتی‌ها را متوقف کند و فقط از طریق امارات این کار را انجام دهد، روندی که منجر به تعطیلی صنعت بانکرینگ می‌شود.
مشکل اساسی‌تر اما زمانی بروز خواهد کرد که تحت تاثیر تحریم‌ها، صادرات نفت کوره کشور متوقف شود. در این صورت ایران چاره‌ای جز استفاده از نفت کوره در صنایع داخلی ندارد.
یکی از بخش‌های مهم مصرف نفت کوره ایران، نیروگاه‌های برقی است. آمارهای بهار سال جاری وزارت نیرو نشان می‌دهد که مصرف نفت کوره در نیروگاه‌های برقی نسبت به بهار پارسال ۷۲ درصد افزایش یافته و به ۵۹۱ میلیون لیتر (در سه ماه) اوج گرفته است.
بعد از این تاریخ، وزارت نیرو کلا انتشار گزارش‌های هفتگی و ماهانه در رابطه با نیروگاه‌های کشور را متوقف کرد.
یکی از واحدهای آلاینده در شهر ری، نیروگاه حرارتی شهر ری است. این نیروگاه در سال ۱۳۵۵، یعنی دو سال قبل از انقلاب راه‌اندازی شده و آن زمان یک چهارم برق کشور را تولید می‌کرد.
این نیروگاه در حال حاضر کهنه و فرسوده شده و حتی نیمی از ظرفیت تولید خود را از دست داده و به حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ مگاوات سقوط کرده است. هنوز گزارشی درباره سوخت مصرفی این نیروگاه در سال جاری منتشر نشده است.
این مشکلات نشان می‌دهد که در ماه‌های آینده در صورتی که چرخه صادرات مازوت ایران نتواند خودش را با مشکلات تازه وفق دهد، شاهد افزایش مصرف مازوت در صنایع داخلی خواهیم بود. امری که پیامدهای جدی منفی زیست محیطی به دنبال خواهد داشت. بوی بد در تهران یکی از این پیامدهای منفی است که بیشتر به چشم می‌آید.
در تازه‌ترین مواضع، شهرداری تهران می‌گوید منشا بوی بد تهران استفاده از مازوت (نفت کوره) غیر استاندارد با غلظت گوگرد بالا در صنایع شهر ری بوده است.
همزمان رئیس اداره محیط زیست شهرستان ری از توقف استفاده از سوخت مازوت در کارخانه سیمان این شهر خبر داده است.
غلظت گوگرد در سوخت مازوت تولیدی ایران حدود ۳.۵ درصد است که هفت برابر استانداردهای بین‌المللی برای سوخت کشتی‌ها در آب‌های آزاد است، چه رسد به مصرف آن در شهرها، آن هم تهران که با معضل آلودگی هوا دست به گریبان است.
داستان مازوت چیست؟
بر اساس آمارهای رسمی وزارت نفت ایران، طی سال گذشته پالایشگاه‌های ایران روی‌هم‌رفته روزانه یک میلیون و ۷۳۶ هزار بشکه نفت خام و حدود ۳۳۵ هزار بشکه میعانات گازی دریافت کرده، اما به خاطر تکنولوژی پایین و قدیمی پالایشگاه‌ها، ۲۴ درصد نفت خام تبدیل به نفت کوره (مازوت) شده است که نه تنها ارزش بسیار نازلی در مقابل بنزین یا گازوئیل دارد، بلکه میزان غلظت گوگرد آن بسیار بالا است.
در برخی از پالایشگاه‌ها میزان تولید مازوت نسبت به خوراک دریافتی بسیار بالاتر است. برای نمونه پالایشگاه کرمانشاه ۴۱ درصد نفت خام دریافتی را تبدیل به نفت کوره می‌کند. به عبارتی، ارزش محصولات تولیدی این پالایشگاه حتی کمتر از نفت خام است و این پالایشگاه با زیان کار می‌کند.
پالایشگاه‌های ایران پارسال به‌طور متوسط روزانه بالای ۶۰ میلیون لیتر نفت کوره تولید کرده‌اند که ۳۵.۵ میلیون لیتر آن صادر شده، ۴.۳ میلیون لیتر بعنوان سوخت کشتی‌ها (بانکرینگ) استفاده شده و بقیه در داخل کشور مصرف شده است.
ایران سال ۹۵ برنامه‌ای برای سرمایه‌گذاری ۱۵ میلیارد دلاری برای ارتقاء کیفیت هشت پالایشگاه قدیمی کشور و کاهش نسبت تولید مازوت به خوراک دریافتی از ۲۴ درصد به زیر ۱۰ درصد داشت و در این راستا قراردادهایی با شرکت‌های کره جنوبی و چین امضا کرده بود که عملا بدون هیچ پیشرفتی متوقف شد.
بر اساس برآورد مرکز پژوهش‌های مجلس، ۷ پالایشگاه از ۱۰ پالایشگاه ایران عمر مفید خود را کرده و فرسوده شده‌اند. عمر همه آنها به دوران قبل از انقلاب بر‌می‌گردد.
گرفتاری‌های تازه برای مازوت ایران
ایران سال ۹۷ تقریبا ۶۰ درصد مازوت تولیدی کشور را صادر کرده و حدود ۷ درصد آن را نیز برای سوخت کشتی‌ها (بانکرینگ) استفاده کرده است. بخش اعظم صادرات نفت کوره ایران به امارات انجام می‌شود. امارات از نفت کوره برای سوخت‌گیری کشتی‌های داخلی و خارجی استفاده می‌کند، چون یکی از بزرگترین مراکز سوخت‌گیری کشتی‌ها در جهان است.
آمارهای جهانی نشان می‌دهد که بر خلاف نفت خام، صادرات محصولات نفتی ایران تحت تاثیر تحریم‌ها کاهش چندان چشمگیری نیافته است.
اما مشکل اینجاست که تا یک هفته دیگر، بر اساس قانون جدید سازمان بین‌المللی دریانوردی، غلظت گوگرد سوخت کشتی‌ها باید کمتر از نیم درصد باشد، در حالی که این رقم برای نفت کوره تولیدی ایران ۳.۵ درصد است.
این مشکل فعلا یک راه‌حل دارد. نفت کوره غیراستاندارد ایران به امارات فروخته شود و پالایشگاه‌های مدرن این کشور غلظت گوگرد آن را کاهش دهند تا برای سوخت کشتی‌ها قابل استفاده باشد.
در این صورت ایران ناچار است که سوخت‌رسانی به کشتی‌ها را متوقف کند و فقط از طریق امارات این کار را انجام دهد، روندی که منجر به تعطیلی صنعت بانکرینگ می‌شود.
مشکل اساسی‌تر اما زمانی بروز خواهد کرد که تحت تاثیر تحریم‌ها، صادرات نفت کوره کشور متوقف شود. در این صورت ایران چاره‌ای جز استفاده از نفت کوره در صنایع داخلی ندارد.
یکی از بخش‌های مهم مصرف نفت کوره ایران، نیروگاه‌های برقی است. آمارهای بهار سال جاری وزارت نیرو نشان می‌دهد که مصرف نفت کوره در نیروگاه‌های برقی نسبت به بهار پارسال ۷۲ درصد افزایش یافته و به ۵۹۱ میلیون لیتر (در سه ماه) اوج گرفته است.
بعد از این تاریخ، وزارت نیرو کلا انتشار گزارش‌های هفتگی و ماهانه در رابطه با نیروگاه‌های کشور را متوقف کرد.
یکی از واحدهای آلاینده در شهر ری، نیروگاه حرارتی شهر ری است. این نیروگاه در سال ۱۳۵۵، یعنی دو سال قبل از انقلاب راه‌اندازی شده و آن زمان یک چهارم برق کشور را تولید می‌کرد.
این نیروگاه در حال حاضر کهنه و فرسوده شده و حتی نیمی از ظرفیت تولید خود را از دست داده و به حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ مگاوات سقوط کرده است. هنوز گزارشی درباره سوخت مصرفی این نیروگاه در سال جاری منتشر نشده است.
این مشکلات نشان می‌دهد که در ماه‌های آینده در صورتی که چرخه صادرات مازوت ایران نتواند خودش را با مشکلات تازه وفق دهد، شاهد افزایش مصرف مازوت در صنایع داخلی خواهیم بود. امری که پیامدهای جدی منفی زیست محیطی به دنبال خواهد داشت. بوی بد در تهران یکی از این پیامدهای منفی است که بیشتر به چشم می‌آید.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر