تلاش تهران برای تبدیل روابط با باکو به "مناسبات راهبردی پایدار"
کمتر از دو ماه پس از سفر روحانی به باکو، رئیس دفتر او
برای دیدار با مقام‌های جمهوری آذربایجان، به آن کشور رفت. موضوع
گفت‌وگوهای او از جمله "مسائل منطقه‌ای" است. جمهوری سکولار آذربایجان
روابط تنگاتنگی با اسرائیل دارد.
محمود واعظی، رئیس دفتر ریاست جمهوری ایران
محمود واعظی، رئیس دفتر ریاست جمهوری ایران، که شامگاه دیروز وارد باکو،
پایتخت جمهوری آذربایجان، شده بود، امروز دوشنبه (۱۴ خرداد/ ۴ ژوئن) با
الهام علی‌اف، رئیس جمهوری و نوروز محمدوف، نخست‌وزیر این کشور، بر سر
تعمیق روابط تهران و باکو گفت‌وگو کرد.
رئیس دفتر حسن روحانی در دیدار با نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان از جمله گفت: «تمام ساختارهای لازم برای توسعه روابط دو کشور به مناسبات راهبردی پایدار آماده شده است». او "اشتراکات فرهنگی و دینی دو ملت" و نیز "اراده" روسای جمهوری ایران و آذربایجان را "بزرگترین سرمایه برای توسعه روابط تهران – باکو" عنوان کرد.
واعظی همچنین ضمن تبریک انتخابات اخیر ریاست جمهوری آذربایجان، به "۱۲ دور" دیدار رؤسای جمهوری ایران و آذربایجان و "حدود ۱۰۰ دیدار" میان مقام‌های بلندپایه دو کشور در پنج سال گذشته اشاره کرد و افزود: «سیاست ایران گسترش روابط با همسایگان به‌ویژه کشورهای حوزه اوراسیا و قفقاز است».
الهام علی‌اف فوریه گذشته و بدون ارائه هیچ دلیلی اقدام به جلو کشیدن تقریبا شش‌ماهه‌ی زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آذربایجان کرد. اپوزیسیون هدف از این اقدام را کاستن از امکان رقابت انتخاباتی ارزیابی کرده و مهم‌ترین احزاب مخالف، با اشاره به نبود زمینه‌های واقعی رقابت و نگرانی از تقلب، انتخابات را تحریم کرده بودند. سازمان امنیت و همکاری اروپا نیز با استناد به گزارش ناظران بین‌المللی انتخابات، از عدم شفافیت و تخلفات فاحش و متعدد در آن انتقاد کرده بود. علی‌اف در چنین انتخاباتی با ۸۲ درصد آرا برای چهارمین بار پیاپی رئیس جمهوری آذربایجان شد.
باکو مصمم به "همکاری‌های اقتصادی" با تهران
واعظی در دیدار با نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان همچنین گفته است: «منطقه طی سال‌های اخیر با بحران‌های متعددی همراه بوده و ضروری است همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه دو کشور برای توسعه صلح در منطقه ادامه یابد».
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، نوروز محمدوف نیز در دیدار خود با رئیس دفتر روحانی، گفته است که دولت متبوع‌اش "متعهد و مصمم" به توسعه "مناسبات و همکاری‌های اقتصادی" با جمهوری اسلامی است.
محمدوف بدون اشاره به "مناسبات راهبردی پایدار" مورد نظر دولت ایران، از علاقه باکو به مشارکت در "پروژه ترانزیتی کریدور جنوب – شمال" سخن گفته است. این پروژه یکی از طرح‌های بزرگ منطقه‌ای است که "هزینه و زمان انتقال محموله‌ها از شرق تا منطقه قفقاز تا شرق اروپا را حداقل به نصف" کاهش خواهد داد.
واعظی حدود دو ماه پیش نیز در سفر حسن روحانی به باکو، او را در کنار معاون اقتصادی رئیس جمهوری و هیأتی متشکل از وزیران نفت، راه و شهرسازی، صنعت و نیرو همراهی کرده بود. این نخستین سفر روحانی در سال جاری خورشیدی در حالی صورت گرفته بود که جمهوری اسلامی به دلیل سیاست‌های منطقه‌ای‌اش، به‌خصوص در سوریه و یمن، وارد تنشی کم‌سابقه با برخی کشورهای منطقه به‌ویژه عربستان سعودی شده بود.
اینک بحث خروج ایران از سوریه، به‌خصوص دور شدن از مرزهای جنوبی این کشور با اسرائیل نیز مطرح شده و رویارویی تهران و تل‌آویو به اوج خود در طول ماه‌های گذشته رسیده است.
حاشیه‌های روابط تهران و باکو
مناسبات نزدیک جمهوری آذربایجان با اسرائیل نیز که جمهوری اسلامی آن را دشمن شماره یک خود می‌داند، همواره یکی از دغدغه‌های تهران بوده است. اندک‌زمانی پیش، به هنگام اوج تنش میان ایران و اسرائیل، هیأتی از وزیران جمهوری آذربایجان با وزیر محیط زیست اسرائیل که نتانیاهو را در دیدار با پوتین در مسکو همراهی می‌کردند، ملاقات کردند. نیمی از نفت مورد نیاز اسرائیل از آذربایجان تامین می‌شود و حجم مبادلات تجاری دو کشور از سقف ۵ میلیارد دلار در سال می‌گذرد. جمهوری آذربایجان پهپادهای مدرنی از اسرائیل خریداری کرده و سطح سیستم دفاعی و امنیتی خود را به یاری این کشور ارتقاء داده است.
مناسبات دو کشور در چنان سطحی است که یک روز پیش از ورود رئیس دفتر روحانی به باکو، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، به مناسبت صدمین سالگرد تأسیس "جمهوری دمکراتیک آذربایجان" پیام شادباشی برای الهام علی‌اف فرستاد. به گزارش خبرگزاری "ترند"، نتانیاهو در این پیام، با تأکید بر ضرورت توسعه همکاری‌های دو کشور، مناسبات تل‌آویو و باکو را نمونه‌ای "منحصر به فرد" از روابط یهودیان و مسلمانان دانست. او در پیام خود همچنین نسبت به گسترش روابط دو کشور در همه زمینه‌ها از جمله "مبارزه با تروریسم" ابراز امیدواری کرد.
رابطه تهران و باکو حاشیه‌های دیگری هم داشته است. باکو بر جدایی دین و دولت تأکید دارد. برای نمونه خبرگزاری "ترند" جمهوری آذربایجان، روز گذشته از قول علی حسن‌اف، دستیار رئیس جمهوری در امور اجتماعی و سیاسی، اعلام کرد که بر اساس قوانین این کشور، صدای اذان نبایستی در فاصله ۵۰۰ متری محل پخش آن شنیده شود، زیرا به گفته او: «دعای مسلمانان نباید مانعی برای پیروان سایر ادیان باشد. این مقررات نشانه وجود سطح عالی تساهل در جمهوری آذربایجان است. در جمهوری آذربایجان مسلمانان و پیروان سایر ادیان در کارهای یکدیگر دخالت نمی‌کنند». دستیار الهام علی‌اف افزود: «اعتقاد دینی در جمهوری آذربایجان جزو امور شخصی است. ما نمی‌دانیم و نباید هم بدانیم که چه کسی آیین دینی همچون روزه را اجرا می‌کند و چه کسی اجرا نمی‌کند».
جمهوری سکولار آذربایجان با چنین رویکردی، تبلیغات مذهبی هدایت‌شده از سوی حکومت اسلامی ایران را برای کشور خود که اکثریتی شیعه‌مذهب دارد، خطری جدی محسوب می‌کند.
سفرهای اخیر روحانی و دیگر اعضای دولت او، با توجه به فشارهای بین‌المللی به ایران به خاطر سیاست‌های منطقه‌ای‌اش، از اهمیت زیادی برای جمهوری اسلامی برخوردار است. محمود واعظی در آغاز سفرش به جمهوری آذربایجان در فرودگاه باکو گفته بود: «این سفر فرصت خوبی است که رئیس جمهوری آذربایجان را در جریان سیاست‌های ایران در رابطه با منطقه قرار بدهیم و همچنین مواضع کشورمان را در رابطه با برجام تشریح کنیم و در خصوص مذاکراتی که دارد انجام می‌گیرد، گزارشی ارایه کنیم».
رئیس دفتر حسن روحانی در دیدار با نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان از جمله گفت: «تمام ساختارهای لازم برای توسعه روابط دو کشور به مناسبات راهبردی پایدار آماده شده است». او "اشتراکات فرهنگی و دینی دو ملت" و نیز "اراده" روسای جمهوری ایران و آذربایجان را "بزرگترین سرمایه برای توسعه روابط تهران – باکو" عنوان کرد.
واعظی همچنین ضمن تبریک انتخابات اخیر ریاست جمهوری آذربایجان، به "۱۲ دور" دیدار رؤسای جمهوری ایران و آذربایجان و "حدود ۱۰۰ دیدار" میان مقام‌های بلندپایه دو کشور در پنج سال گذشته اشاره کرد و افزود: «سیاست ایران گسترش روابط با همسایگان به‌ویژه کشورهای حوزه اوراسیا و قفقاز است».
الهام علی‌اف فوریه گذشته و بدون ارائه هیچ دلیلی اقدام به جلو کشیدن تقریبا شش‌ماهه‌ی زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آذربایجان کرد. اپوزیسیون هدف از این اقدام را کاستن از امکان رقابت انتخاباتی ارزیابی کرده و مهم‌ترین احزاب مخالف، با اشاره به نبود زمینه‌های واقعی رقابت و نگرانی از تقلب، انتخابات را تحریم کرده بودند. سازمان امنیت و همکاری اروپا نیز با استناد به گزارش ناظران بین‌المللی انتخابات، از عدم شفافیت و تخلفات فاحش و متعدد در آن انتقاد کرده بود. علی‌اف در چنین انتخاباتی با ۸۲ درصد آرا برای چهارمین بار پیاپی رئیس جمهوری آذربایجان شد.
باکو مصمم به "همکاری‌های اقتصادی" با تهران
واعظی در دیدار با نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان همچنین گفته است: «منطقه طی سال‌های اخیر با بحران‌های متعددی همراه بوده و ضروری است همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه دو کشور برای توسعه صلح در منطقه ادامه یابد».
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، نوروز محمدوف نیز در دیدار خود با رئیس دفتر روحانی، گفته است که دولت متبوع‌اش "متعهد و مصمم" به توسعه "مناسبات و همکاری‌های اقتصادی" با جمهوری اسلامی است.
محمدوف بدون اشاره به "مناسبات راهبردی پایدار" مورد نظر دولت ایران، از علاقه باکو به مشارکت در "پروژه ترانزیتی کریدور جنوب – شمال" سخن گفته است. این پروژه یکی از طرح‌های بزرگ منطقه‌ای است که "هزینه و زمان انتقال محموله‌ها از شرق تا منطقه قفقاز تا شرق اروپا را حداقل به نصف" کاهش خواهد داد.
واعظی حدود دو ماه پیش نیز در سفر حسن روحانی به باکو، او را در کنار معاون اقتصادی رئیس جمهوری و هیأتی متشکل از وزیران نفت، راه و شهرسازی، صنعت و نیرو همراهی کرده بود. این نخستین سفر روحانی در سال جاری خورشیدی در حالی صورت گرفته بود که جمهوری اسلامی به دلیل سیاست‌های منطقه‌ای‌اش، به‌خصوص در سوریه و یمن، وارد تنشی کم‌سابقه با برخی کشورهای منطقه به‌ویژه عربستان سعودی شده بود.
اینک بحث خروج ایران از سوریه، به‌خصوص دور شدن از مرزهای جنوبی این کشور با اسرائیل نیز مطرح شده و رویارویی تهران و تل‌آویو به اوج خود در طول ماه‌های گذشته رسیده است.
حاشیه‌های روابط تهران و باکو
مناسبات نزدیک جمهوری آذربایجان با اسرائیل نیز که جمهوری اسلامی آن را دشمن شماره یک خود می‌داند، همواره یکی از دغدغه‌های تهران بوده است. اندک‌زمانی پیش، به هنگام اوج تنش میان ایران و اسرائیل، هیأتی از وزیران جمهوری آذربایجان با وزیر محیط زیست اسرائیل که نتانیاهو را در دیدار با پوتین در مسکو همراهی می‌کردند، ملاقات کردند. نیمی از نفت مورد نیاز اسرائیل از آذربایجان تامین می‌شود و حجم مبادلات تجاری دو کشور از سقف ۵ میلیارد دلار در سال می‌گذرد. جمهوری آذربایجان پهپادهای مدرنی از اسرائیل خریداری کرده و سطح سیستم دفاعی و امنیتی خود را به یاری این کشور ارتقاء داده است.
مناسبات دو کشور در چنان سطحی است که یک روز پیش از ورود رئیس دفتر روحانی به باکو، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، به مناسبت صدمین سالگرد تأسیس "جمهوری دمکراتیک آذربایجان" پیام شادباشی برای الهام علی‌اف فرستاد. به گزارش خبرگزاری "ترند"، نتانیاهو در این پیام، با تأکید بر ضرورت توسعه همکاری‌های دو کشور، مناسبات تل‌آویو و باکو را نمونه‌ای "منحصر به فرد" از روابط یهودیان و مسلمانان دانست. او در پیام خود همچنین نسبت به گسترش روابط دو کشور در همه زمینه‌ها از جمله "مبارزه با تروریسم" ابراز امیدواری کرد.
رابطه تهران و باکو حاشیه‌های دیگری هم داشته است. باکو بر جدایی دین و دولت تأکید دارد. برای نمونه خبرگزاری "ترند" جمهوری آذربایجان، روز گذشته از قول علی حسن‌اف، دستیار رئیس جمهوری در امور اجتماعی و سیاسی، اعلام کرد که بر اساس قوانین این کشور، صدای اذان نبایستی در فاصله ۵۰۰ متری محل پخش آن شنیده شود، زیرا به گفته او: «دعای مسلمانان نباید مانعی برای پیروان سایر ادیان باشد. این مقررات نشانه وجود سطح عالی تساهل در جمهوری آذربایجان است. در جمهوری آذربایجان مسلمانان و پیروان سایر ادیان در کارهای یکدیگر دخالت نمی‌کنند». دستیار الهام علی‌اف افزود: «اعتقاد دینی در جمهوری آذربایجان جزو امور شخصی است. ما نمی‌دانیم و نباید هم بدانیم که چه کسی آیین دینی همچون روزه را اجرا می‌کند و چه کسی اجرا نمی‌کند».
جمهوری سکولار آذربایجان با چنین رویکردی، تبلیغات مذهبی هدایت‌شده از سوی حکومت اسلامی ایران را برای کشور خود که اکثریتی شیعه‌مذهب دارد، خطری جدی محسوب می‌کند.
سفرهای اخیر روحانی و دیگر اعضای دولت او، با توجه به فشارهای بین‌المللی به ایران به خاطر سیاست‌های منطقه‌ای‌اش، از اهمیت زیادی برای جمهوری اسلامی برخوردار است. محمود واعظی در آغاز سفرش به جمهوری آذربایجان در فرودگاه باکو گفته بود: «این سفر فرصت خوبی است که رئیس جمهوری آذربایجان را در جریان سیاست‌های ایران در رابطه با منطقه قرار بدهیم و همچنین مواضع کشورمان را در رابطه با برجام تشریح کنیم و در خصوص مذاکراتی که دارد انجام می‌گیرد، گزارشی ارایه کنیم».
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر