نخستین واکنش رسمی ایران به اعلام آمادگی ترامپ برای مذاکره
در نخسین واکنش رسمی به پیشنهاد دونالد ترامپ برای مذاکره، سخنگوی وزارت
خارجه ایران گفت: «مذاکره شرایط و الزاماتی دارد که تاکنون در گفتار و
رفتار آقای ترامپ و همکارانش نشانهای از آن دیده نشده است».
بهرام قاسمی روز سهشنبه ۹ مرداد همچنین گفتههای وزیر خارجه آمریکا پس
از سخنان رئیسجمهوری این کشور را نشانه «سردرگمی و آشفتگی در سیاست خارجی»
ایالات متحده دانست.
وی اضافه کرد: «باید ببینیم آیا رئیسجمهوری آمریکا بعد از سرخوردگی از
لفاظیهای بیحاصل با تغییر ادبیات خود تصمیم گرفته است دست از زبان تهدید
علیه مردم ایران بردارد».
سخنگوی وزارت خارجه ایران تاکید کرد که گفتوگو نیازمند «احترام متقابل و
پایبندی به تعهدات بینالمللی» است و تحریم و فشار نقطه مقابل آن است.
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور ایران، نیز در واکنش به پیشنهاد دونالد
ترامپ و با اشاره به خروج آمریکا از برجام گفت که این کشور «قابل اعتماد
نیست».
وی افزود: «از طرفی میگویند به ایران فشار آورده شود تا ایران تعهدات
جدیدی را بپذیرد و از طرف دیگر این صحبت از مذاکره بدون شرط میکنند».
رد تلویحی پیشنهاد دونالد ترامپ از سوی وزارت خارجه ایران در حالی است
که برخی از چهرههای سیاسی پیشنهاد کرده بودند که تهران این پیشنهاد را رد
نکرده و برای مذاکره شرطهایی چون بازگشت آمریکا به برجام را تعیین کند.
رئیسجمهوری آمریکا روز دوشنبه برای دیدار با رهبران ایران اعلام آمادگی کرد و گفت که «هیچ شرطی» در این زمینه ندارد.
با این حال ساعاتی بعد، مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا گفت:
«اگر ایرانیها از خود این تعهد را نشان دهند که تغییرات اساسی در نحوه
برخورد با مردم خود ایجاد میکنند، رفتار مخرب خود را در منطقه کاهش دهند،
بپذیرند ارزش دارد وارد توافقی بشوند که واقعا از گسترش تسلیحات هستهای
جلوگیری میکند، آنگاه رئیسجمهوری گفته، آماده است که با آنها بنشیند و
گفتوگو کند». واکنش محتاطانه چهرههای سیاسی
علیاکبر ناطق نوری عضو مجمع تشخیص مصلحت درباره پیشنهاد مذاکره آقای
ترامپ گفته است که جمهوری اسلامی نباید مذاکره را رد کند، بلکه باید
«تامل»داشته باشد و از این پیشنهاد «دستپاچه و ذوقزده» نشود.
وی اضافه کرد: «ممکن است ترامپ از همین ذوقزدگی سوء استفاده کند و ممکن است ما را تست کرده باشد».
آقای ناطق نوری همچنین احتمال داد سفر یوسف بن علوی، وزیر خارجه عمان، به آمریکا و شاید ایران برای میانجیگری میان دو کشور باشد. بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه ایران
روز دوشنبه گزارشها در این باره که سفر وزیر خارجه عمان به واشینگتن با
هدف میانجیگری بین ایران و آمریکا صورت گرفته را رد کرده بود.
آقای قاسمی روز سهشنبه نیز گفت که گزارش برخی رسانهها درباره سفر
قریبالوقوع وزیر خارجه عمان به تهران «نادرست است و از مبنایی واقعی
برخوردار نیست».
وی تاکید کرد که «تاکنون هیچگونه تماسی از طریق مجاری و کانالهای رسمی
و دیپلماتیک برای هماهنگیهای لازم متعارف برای این سفر انجام نشده است».
وزیر خارجه عمان نیز در مصاحبه با الجزیره گفت که هدف از سفر او به
آمریکا وساطت بین واشینگتن و تهران نبوده، اما کشورش آماده است تا چنین
نقشی را ایفا کند.
وی روز دوشنبه با مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، دیدار و گفتوگو کرده بود.
در همین حال، کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران، درباره
پیشنهاد آقای ترامپ گفت که «ترامپ عاشق ملاقات برای ملاقات است و چندان به
نتایج ملاقاتهای خود و سخنان متناقض خویش نمیاندیشد».
وی تاکید کرد که دونالد ترامپ، «باید قبل از هر چیز، خروج آمریکا از
برجام را جبران کند و نشان دهد که برای تعهدات اسلاف خود و قوانین
بینالمللی احترام قائل است».
از سوی دیگر، حمید ابوطالبی معاون سیاسی دفتر رئیسجمهوری ایران در
توئیتر خود نوشت که «احترام به ملت بزرگ ایران، کاهش خصومتها، و بازگشت
آمریکا به برجام، هموارکننده مسیر سنگلاخ کنونی است».
وی تاکید کرد که برجام «دستاورد التزام به گفتوگو است؛ باید آن را پذیرفت».
محمد صدر معاون وزیر خارجه ایران در دولت محمد خاتمی نیز گفت که هدف
دونالد ترامپ از پیشنهاد مذاکره با ایران این بوده که بگوید «من آمادگی
مذاکره داشتم، اما طرف ایرانی نپذیرفت».
وی پیشنهاد کرد که برای «خنثی شدن توطئه او» جمهوری اسلامی این پیشنهاد
را رد نکند و اعلام کند، آقای ترامپ باید ابتدا «اعلام کند که اشتباه کرده
از برجام خارج شده و برجام را بپذیرد».
حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، نیز
گفت که «نباید مذاکره به تابویی در مناسبات ایران و آمریکا تبدیل شود».
وی اضافه کرد: «زمام اختلافات ایران و آمریکا در اختیار بازیگران ثالث
است و تا زمانی که یک خط قرمز ارتباطی میان دو طرف ایجاد نشود، منافع ملی
تهران و واشنگتن بازیچه دیگرانی خواهد بود که از تصاعد بحران میان این دو
قدرت منطقهای و جهانی سود میبرند». مخالفان مذاکره ایران و آمریکا
برخی از نمایندگان مجلس ایران نیز به پیشنهاد مذاکره آقای ترامپ واکنش نشان دادهاند.
علی مطهری نایب رئیس مجلس اعلام کرد که در شرایط فعلی مذاکره ایران با آمریکا «توام با ذلت، خواری و تحقیر است» و «مناسب نیست».
وی اضافه کرد: «برای ما بهتر بود در زمان اوباما روابط و مذاکرات را با
آمریکا انجام میدادیم و بسیاری از مشکلات را با دولت اوباما حل میکردیم».
نایب رئیس مجلس در عین حال «مذاکره در شرایط عادلانه و توام با احترام متقابل» را مفید دانست.
مصطفی کواکبیان عضو فراکسیون اصلاحطلب «امید» مجلس نیز گفته که در حال
حاضر شرایط مذاکره ایران و آمریکا وجود ندارد چرا که در این وضعیت «به هر
شکلی این مذاکره انجام شود تلقی تسلیم میشود و ملت ایران تسلیمناپذیر
است».
وی افزود: «شاید زمانی شرایطی پیش بیاید که ما نیز مخالفش نیستیم اما بیتردید امروز نمیتوانیم این کار را بکنیم».
دونالد ترامپ روز ۱۸ اردیبهشت امسال ایالات متحده را از توافق اتمی با
ایران موسوم به برجام خارج کرد و گفت که تحریمهای واشینگتن علیه تهران را
بازخواهد گرداند.
آقای ترامپ این توافق را «مضحک» و «بدترین توافق» خوانده و گفته که به دنبال توافقی خوب برای ایران، آمریکا و جهان است.
انتقاد مطهری از کسانی که "موشک هوا کردند" تا برجام اجرا نشود
نایب رئیس مجلس مسبب وضعیت کنونی ایران را کسانی دانست که
"موشک هوا کردند" و اجازه اجرای برجام را ندادند. او میگوید بخشی از
حکومت از ابتدا مایل به اجرای برجام نبود و عاقبت هم به هدفش رسید.
علی مطهری در سخنان کمسابقهای بدون نام بردن از سپاه پاسداران،
نظامیان تحت فرماندهی رهبر جمهوری اسلامی را عامل اصلی ناکامی توافق
هستهای و اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) معرفی کرد.
به
گزارش خبرگزاری ایسنا، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی روز سهشنبه، نهم مرداد
در جمع خبرنگاران گفت: «مسئول وضعیت جاری کشور آنهایی هستند که با هوا
کردن موشک تلاش کردند برجام اجرا نشود که البته به هدفشان هم رسیدند.»
برنامههای
موشکی مناقشهبرانگیز سپاه یکی از علتهای خروج آمریکا از توافق هستهای و
برجام عنوان شده است. سپاه این برنامهها را از دستاوردهای افتخارآمیز خود
میداند و علی خامنهای با هر گونه مذاکره بر سر آن مخالفت میکند.
سپاه
آبان ماه سال ۹۵، در فاصله میان امضای توافق هستهای میان ایران و شش قدرت
جهانی و اجرایی شدن برجام، موشک عماد با برد ۱۷۰۰ کیلومتر را آزمایش کرد
که آمریکا این کار را نقض قطعنامه شورای امنیت ناظر بر توافق هستهای
خواند. خامنهای تصمیمگیرنده پرتاب موشک
در
پی بحثهایی که در مورد تحریکآمیز بودن این اقدام سپاه در گرفت، سرلشکر
حسن فیروزآبادی، رئیس پیشین ستاد کل نیروهای مسلح به خبرگزاری تسنیم گفت:
«هیچ موشکی در این کشور شلیک نمیشود مگر اینکه مصوبه فرمانده کل قوا را
داشته باشد.» او افزود که حتی تصمیمگیری در مورد زمان پرتاب موشک نیز با
علی خامنهای است.
نایب رئیس مجلس در جمع خبرنگاران گفته است: «اگر
کل نظام در اجرای برجام مصمم بود و اگر همه تلاش میکردند برجام درست اجرا
شود امروز بسیاری از شرکتهای اروپایی و آمریکایی که وارد ایران شدند، در
ایران میماندند و سرمایهگذاری میکردند و ترامپ هم به آسانی نمیتوانست
از برجام خارج شود، اما بخشی از حکومت از ابتدا مایل به اجرای برجام نبود و
بالاخره به هدفش هم رسید.»
این بخش از حکومت، از جمله شامل دفتر
رهبر جمهوری اسلامی، نهادهای تحت فرمان خامنهای، نیروهای سپاه و بسیج، و
اصولگرایان افراطی میشود که از ابتدا با مذاکرات هستهای مخالفت میکردند و
از هیچ تلاشی برای به نتیجه نرسیدن گفتوگوهای هستهای دریغ نداشتند. برجام و موشکهای سپاه
حسن
روحانی در جریان مناظرههای انتخاباتی سال ۹۶ سپاه را متهم به کارشکنی در
مسیر مذاکرات هستهای کرد و گفت: «روی موشک شعار نوشتند و شهر زیرزمینی
نشان دادند که برجام را به هم بزنند.»
اشاره رئیس دولت دوازدهم به
نوشتن شعار نابودی اسرائیل به زبان عبری بر روی یک موشک بالستیک و دو نمایش
تلویزیونی انبارهای زیرزمینی موشکهای سپاه است.
پس از اعلام
پیروزی حسن روحانی در انتخابات دوره دوازدهم ریاست جمهوری، او با فرماندهان
ارشد سپاه دیدار کرد و ظاهرا اختلاف میان آنان دستکم در ظاهر و
سخنرانیهای علنی کنار گذاشته شد.
علی مطهری در واکنش به کسانی که
دولت را مسئول وضعیت بحرانی کنونی ایران معرفی میکنند گفت: «وضع فعلی جاری
کشور کاری است که خودتان کردید و نمیتوان همه تقصیر را به گردن دولت
روحانی انداخت. وضعیت جاری کشور تقصیر دلواپسان و همه کسانی است که تلاش
کردند برجام اجرا نشود البته دولت هم حتما سوء مدیریت داشته است.»
آمریکا
پیش از این درخواستهایی نظیر خاتمه دادن به "ایجاد بیثباتی و ناامنی در
منطقه" و توقف آزمایش موشکهای بالستیک ایران را شرط نشستن پای میز مذاکره
با جمهوری اسلامی و رسیدن به توافقی همه جانبه اعلام کرده بود و وعده داده
بود که با این کار راه همکاری بینالمللی با این کشور و شکوفایی وضعیت
اقتصادی هموار میشود.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا روز گذشته به طور غیر منتظره اعلام کرد که حاضر است بدون هیچ پیششرطی با تهران وارد مذاکره شود.
نایب
رئیس مجلس میگوید با توجه به رفتار و سخنان تحقیرآمیز ترامپ نسبت به
ایران، شرایط کنونی برای مذاکره مناسب نیست و مذاکره در این وضعیت "توام با
ذلت، خواری و تحقیر" خواهد بود. ترک برداشتن تابوی مذاکره با آمریکا
علی
مطهری در عین حال اصل مذاکره با آمریکا را که در چهار دهه گذشته تابو
محسوب میشده منتفی نمیداند: «اگر ترامپ از برجام خارج نشده بود و
تحریمهای جدید به تصویب نمیرساند، مذاکرات اشکال نداشت البته برای ما
بهتر بود در زمان اوباما روابط و مذاکرات را با آمریکا انجام میدادیم و
بسیاری از مشکلات را با دولت اوباما حل میکردیم.»
به گزارش جماران،
علی اکبر ناطق نوری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز همزمان با سخنان مطهری
هشدار داد که نباید "ابتدا به ساکن" پیشنهاد مذاکره مستقیم ترامپ را رد
کرد.
او
در ادامه گفت: «مسئولان ذیربط باید با تدبیر و درایت موضوع را رصد کنند.
در شورای عالی امنیت ملی مورد بحث قرار بگیرد و نهایتا با توجه به موخراتی
که شاید داشته باشد ببینند چگونه عمل کنند.»
بنابر این گزارش ناطق
نوری همچنین با اشاره به سفر اخیر یوسف بنعلوی، وزیر خارجه عمان به آمریکا
احتمال تلاش او برای میانجیگری میان تهران و واشنگتن را منتفی ندانست. پیش
از این سفر، محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران به عمان سفر کرده بود.
اعلام آمادگی ترامپ برای گفتوگوی بدون شرط با جمهوری
اسلامی، توپی شده که تحلیلگران و رسانهها به دنبال زمین آن میگردند. توپ
در زمین ایران است یا در زمین آمریکا؟ چه کسی مذاکره را با دست پس میزند و
با پا پیش میکشد؟
مذاکره سازش است یا دستاورد؟ معامله است یا مصالحه؟ کنار آمدن با ترامپ
جمهوریخواه و تیم تندروها بهتر است یا چانهزنی با اروپا و شرکای روسی و
چینی و هندی؟
اینها نمونههایی از پرسشهای معطوف به مذاکره
احتمالی تهران و واشنگتن هستند. جمهوری اسلامی دیگر کتمان نمیکند که اروپا
برای نجات برجام یا لغو تحریمها، نقش ناچیزی دارد و آدرس اصلی به واشنگتن
ختم میشود.
چهرههای ارشد جمهوری اسلامی در قبال ابراز آمادگی
ترامپ برای مذاکره بدون شرط با ایران خویشتندار ماندهاند. واکنش
رسانهها و مقامات میانی که موضوع را تحلیل کردهاند، آمیزهای از استقبال و
بدگمانی است.
علی خامنهای، حسن روحانی و فرماندهان سپاه هنوز
موضعی در این باره نگرفتهاند اما رسانهها و تنی چند از نمایندگان مجلس و
مقامات سیاسی به بررسی سخن ترامپ پرداختهاند. بیشتر آنها میگویند بین حرف
ترامپ و گفتههای جان بولتون و مایک پمپئو تناقض وجود دارد.
خبرگزاری
فارس، نزدیک به محافل امنیتی و نظامی، در یادداشتی مینویسد اعلام آمادگی
ترامپ برای ملاقات با مقامات جمهوری اسلامی هیچ تناسبی با "دعوت از تمام
دنیا برای اعمال فشار اقتصادی بر ایران" ندارد.
این یادداشت، نشان
دادن "در باغ سبز گفتگو" به همراه تهدید و فشار را "دپیلماسی ترامپی"
میخواند و هشدار میدهد که نباید فریب خورد: «ترامپ با خروج از برجام به
وضوح نشان داد که حاضر است زیر هر توافقی بزند. بر این اساس نه تنها قابل
اعتماد نیست بلکه مطلقا غیرقابل اعتماد است.»
فارس مینویسد: «تاجر
قمارباز آمریکایی شاید بهخیال آن نشسته تا با دیداری با مقامات ایرانی
برای دیپلماسی ورشکسته خود که جز فاکسنیوز در آمریکا هم طرفداری ندارد
اعتبار بخرد. این قماری است که او در آن از پیش باخته است.»
در
یادداشت فارس آمده که مذاکره عملی نیست، زیرا دولت ترامپ همان چیزهایی را
روی میز خواهد گذاشت که تلآویو و تیم تندرو نتانیاهو از او و دولتش
میخواهند: «همه میدانند که ترامپ با فشار اقتصادی به دنبال از پای در
آوردن نظام اقتصادی ایران با هدف گرفتن امتیازات سیاسی است.»
وزیر
خارجه آمریکا چند ساعت پس از ترامپ، توضیحاتی تکمیلی داد و به شبکه
سیانان گفت، برای موفقیت در چنین مذاکراتی شرایطی هم وجود دارد: «اگر
ایرانیها تعهد برای تغییر اساسی در نحوه رفتار با مردم خودشان را نشان
دهند، رفتار مخرب را کنار بگذارند، بتوانند قبول کنند که ارزش دارد وارد یک
توافق هستهای بشوند که عملا جلوی تکثیر سلاحهای اتمی را بگیرد، آن گاه
رئیس جمهور آماده گفتگو با آنهاست.»
حمیدرضا آصفی، سخنگوی سابق
وزارت خارجه معتقد است که عملکرد ترامپ راه را بر مذاکره بسته و رئیس
جمهور آمریکا، اول باید تکلیف خود را با تندروهای کاخ سفید از جمله جان
بولتون و پمپئو مشخص کند: «نمیشود دولتی ملت ایران را تحت فشار قرار دهد،
بیادبی کند و بعد از این اقدامات صحبت از مذاکره کند.»
حسین
بهشتیپور، کارشناس مسائل بینالملل به وبسایت "فرارو" میگوید برخلاف
تصوری که در ایران جا افتاده، مذاکره مترادف با سازش نیست: «مذاکره یک امر
مثبت است و آمریکاییها هم میخواهند از این امر مثبت به صورت تاکتیکی
استفاده کنند.»
به اعتقاد بهشتیپور ترامپ یک تاجر است که مذاکره را
برای نفع بیشتر، از بالا شروع میکند: «او ابتدا موضع تند میگیرد سپس با
موضع نرم صحبت میکند. اما دم زدن ترامپ از مذاکره با ایران برای پوشاندن
چهره جنگ طلبانه اوست.»
در پارهای از تحلیلها آمده که ترامپ
میخواهد در برابر ایران، از همان الگوی کره شمالی و ملاقات با کیم جونگ
اون پیروی کند. بهشتیپور میگوید: «ترامپ با توجه به نزدیک بودن انتخابات
کنگره و سنا و برای بهرهبرداری داخلی میخواهد نشان دهد همانطور که توانست
کره شمالی را به پای میز مذاکره بکشاند، ایران را هم میتواند پای مذاکره
بیاورد. اما ایران کره شمالی نیست و کیم جونگ اون شباهتی به آقای روحانی
ندارد.»
اصغر زارعی، تحلیلگر سیاست خارجی نیز با استقبال از فرصت
مذاکره و چانهزنی با آمریکا به فرارو میگوید: «ممکن است مذاکره نتیجهای
ندهد اما از این فرصتها باید در دیپلماسی استفاده شود. امروز آمریکاییها
به شدت با اروپا دچار چالش است و جمهوری اسلامی میتواند از این شکاف بهره
ببرد و منافع خودش را هوشمندانه مدیریت کند.»
خبرگزاری فارس
مینویسد مسیر عزت و اعتلای ایران از مدیریت بازارها، آرامش بخشیدن به مردم
و تأمین نیازهای آنان میگذرد نه گفتوگو با کسی که خیانتپیشگی خود را
حتی به طرفداران برجام هم ثابت کرده است. "آمادگی پنهان دولت روحانی"
در
بیشتر اظهارنظرها میتوان دید که ابراز آمادگی ترامپ برای مذاکره با
ایران، به منزله توافق با جمهوری اسلامی تلقی شده است. رضا تقیزاده،
تحلیلگر سیاسی به دویچهوله میگوید: «ترامپ فقط گفته که آماده دیدار است و
مذاکره کار خوبی است.»
به اعتقاد تقیزاده، دولت روحانی یک آمادگی
ضمنی و پنهان برای مذاکره دارد و این را در زمان اوباما نیز نشان داده است:
«اما دولت روحانی مذاکرهای را میتواند تحمل کند که دور میزگرد باشد.
یعنی بالا و پایین میز زیاد روشن نباشد. اما انجام مذاکره مستقیم با آمریکا
برایش ساده نیست چون به معنای پذیرش نوعی شکست خواهد بود.»
حشمتالله
فلاحت پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفته که مذاکره
نباید به تابویی در مناسبات ایران و آمریکا تبدیل شود. علی مطهری، نایب
رئیس مجلس دهم نیز با اشاره به رویکردهای تحقیرآمیز ترامپ، مذاکره را مناسب
ندانسته اما میگوید: «اگر ترامپ از برجام خارج نشده بود و تحریمهای
جدیدی را تصویب نمیکرد مذاکره اشکالی نداشت البته برای ما بهتر بود در
زمان اوباما بسیاری مشکلات را حل میکردیم.»
رضا
تقیزاده اضافه میکند که جمهوری اسلامی نیازمند برون رفت از بحرانهای
کنونی است و مهار تورم ۲۰۵درصدی، اعتراضات مردمی و اشفتگیهای اجتماعی و
سیاسی موجود امان آن را بریده است: «حرف زدن از موضع قدرت و این چیزهایی که
در خبرگزاریهای اصولگرا دیده میشود، خرج داخلی دارد. آمریکا هیچ نیازی
به مذاکره با ایران ندارد چون در خطر نیست. این ایران است که در خطر و
بحران قرار دارد و باید از در گفتوگو وارد شود.»
این تحلیلگر
میگوید آمریکا اکنون در حداکثر قدرت قرار دارد و جمهوری اسلامی در
آسیبپذیرترین موقعیت: «در دوره اوباما سیاست هویج و چماق، بیشتر مبتنی بر
هویج بود و نتیجه نداد؛ اما حالا سیاست چماق آقای ترامپ در قرار دادن
جمهوری اسلامی در موضع ضعف موفق بوده است.»
او نتیجه میگیرد که تیم
کاخ سفید تناقضی در رفتار ندارد و مواضع ترامپ، بولتون و پمپئو مکمل
یکدیگرند: «آمریکا صبر میکند تا نتیجه اعمال فشار حداکثری را ببیند و
مقامات جمهوری اسلامی اشتباه میکنند که اعلام آمادگی ترامپ برای گفتوگو
به معنای عقبنشینی اوست.»
خانواده فعالان بازداشتشده محیط زیست: فرزندانمان تحت فشار شدید هستند
خانواده فعالان محیط زیست ایران که در بازداشت اطلاعات سپاه پاسداران
هستند در نامهای به روسای سه قوه کشور بار دیگر بر بیگناهی فرزندان خود
تاکید کردند و خواستار آن شدند که هیاتی به نمایندگی از دولت و مجلس
صحبتهای افراد بازداشتشده را بشنوند.
این نامه روز سهشنبه ۹ مرداد منتشر شده و یادآوری میکند که هشت تن از
فعالان محیط زیست ایران شش ماه است به اتهام جاسوسی بازداشت شدهاند در
حالی که هیات ویژۀ تحقیق رئیسجمهوری، وزیر اطلاعات و رئیس سازمان حفاظت
محیط زیست «رسماً اعلام کردهاند اتهام جاسوسی به بازداشتشدگان فعال محیط
زیست واهی است و خواستار آزادی آنها شدهاند».
میرحسین خالقی، هومن جوکار، طاهر قدیریان، سام رجبی، نیلوفر بیانی،
سپیده کاشانی، مراد طاهباز و عبدالرضا کوهپایه این هشت فعال محیط زیست
ایران هستند که به گفته خانواده آنها «در بند دو الف اطلاعات سپاه در زندان
اوین در سلولهای کوچک چند نفره در بازداشت به سر میبرند».
در این نامه آمده است: «شرایط عزیزانمان بسیار نگران کننده است. این
عزیزان که سقفشان آسمان بوده و تختشان خاک ایران عزیز، بدون هیچ مدرکی
دستگیر شدهاند و همچنان در این شش ماه تحت فشارهای شدید بودهاند».
پرونده فعالان محیط زیست ایران بهویژه با مرگ کاووس سید امامی، مدیر
مؤسسه «حیات وحش میراث پارسیان»، در زندان به کانون توجهات تبدیل شد.
مقامات قضایی ایران میگویند او که با اتهام مشابه جاسوسی مواجه بود در
زندان خودکشی کرده است. اما صرفنظر از صحت این ادعا، گزارشهایی از وارد
آوردن فشار شدید بر فعالان محیط زیست ایران در زندان منتشر شده است.
خواهر سام رجبی چندی پیش در نامهای سرگشاده بخشی از این فشارها را شرح داد که تهدید به اعدام از
جمله آنهاست. در نامه جدید خانوادههای بازداشتشدگان نیز آمده است که
آنها در این شش ماه از حق تلفن آزاد و ملاقات آزاد محروم ماندهاند.
در این نامه خطاب به روسای سه قوه ایران آمده است: «خواهشمندیم دستور
فرمایید هیات منتخبی از نمایندگان مجلس و دولت به جهت شفافسازی، دیداری با
بازداشت شدگان فعال محیط زیست در بند دو الف اطلاعات سپاه داشته و در
فضایی آزادانه صحبتهای این بازداشتشدگان را بشنوند».
این نامه میافزاید: «تقاضای اینجانبان والدین و بستگان این عزیزان از
شما بزرگواران آن است که به اعتبار صلاحیت عالی در امور مرتبط با امنیت ملی
و مدیریت بحران کشور، تدبیر ارزشمند خود را برای آزادی این جوانان وطن
دوست از اتهام ناروا و جگرسوز جاسوسی به کار بندند».
اواسط اردیبهشت امسال محمود صادقی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی، اعلام کرد که کارشناسان وزارت اطلاعات دلیلی برای «جاسوس بودن» فعالان بازداشتشده محیط زیستی نیافتهاند.
چند روز پس از آن نیز عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست ایران، عنوان کرد
که کمیته چهارنفرهای به دستور رئیسجمهوری برای پیگیری سرنوشت این
بازداشتشدگان تشکیل شده که شامل وزیر دادگستری، وزیر کشور، معاون حقوقی
رئیس جمهور و وزیر اطلاعات است، و این هیات به این نتیجه رسیده که «فعالان
بازداشت شده باید آزاد شوند چون هیچ سندی برای اثبات تهمتهایی که به این
افراد زده شده، وجود ندارد».
اما مقامات قضایی ایران با رد این سخنان تاکید داشتهاند که هیات منتخب دولت حق اظهار نظر در این پرونده را ندارد.
واکنشهای محتاطانه به اعلام آمادگی ترامپ برای مذاکره با ایران
درحالی که رهبر و دولت ایران هنوز به پیشنهاد رئیسجمهوری آمریکا برای
دیدار با حسن روحانی پاسخ ندادهاند، برخی از چهرههای سیاسی و نمایندگان
مجلس روز سهشنبه ۹ مرداد واکنشهای محتاطانهای به این پیشنهاد نشان دادند
ولی آن را رد نکردند.
با این حال علی مطهری، نایب رئیس مجلس، و مصطفی کواکبیان، عضو فراکسیون
«امید»، در واکنش به این پیشنهاد اعلام کردند که در شرایط فعلی مذاکره
ایران با آمریکا «توام با ذلت، خواری و تحقیر است» و «نشانه تسلیم» جمهوری
اسلامی است و «مناسب نیست».
علیاکبر ناطق نوری عضو مجمع تشخیص مصلحت در این زمینه گفت که جمهوری
اسلامی نباید مذاکره را رد کند، بلکه باید «تامل»داشته باشد و از این
پیشنهاد «دستپاچه و ذوقزده» نشود.
وی اضافه کرد: «ممکن است ترامپ از همین ذوقزدگی سوء استفاده کند و ممکن است ما را تست کرده باشد».
آقای ناطق نوری همچنین احتمال داد سفر یوسف بن علوی، وزیر خارجه عمان، به آمریکا و شاید ایران برای میانجیگری میان دو کشور باشد. بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه ایران
روز دوشنبه گزارشها در این باره که سفر وزیر خارجه عمان به واشینگتن با
هدف میانجیگری بین ایران و آمریکا صورت گرفته را رد کرده بود.
آقای قاسمی روز سهشنبه نیز گفت که گزارش برخی رسانهها درباره سفر
قریبالوقوع وزیر خارجه عمان به تهران «نادرست است و از مبنایی واقعی
برخوردار نیست».
وی تاکید کرد که «تاکنون هیچگونه تماسی از طریق مجاری و کانالهای رسمی
و دیپلماتیک برای هماهنگیهای لازم متعارف برای این سفر انجام نشده است».
وزیر خارجه عمان نیز در مصاحبه با الجزیره گفت که هدف از سفر او به
آمریکا وساطت بین واشینگتن و تهران نبوده، اما کشورش آماده است تا چنین
نقشی را ایفا کند.
در همین حال، کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران، درباره
پیشنهاد آقای ترامپ گفت که «ترامپ عاشق ملاقات برای ملاقات است و چندان به
نتایج ملاقاتهای خود و سخنان متناقض خویش نمیاندیشد».
وی تاکید کرد که دونالد ترامپ، «باید قبل از هر چیز، خروج آمریکا از
برجام را جبران کند و نشان دهد که برای تعهدات اسلاف خود و قوانین
بینالمللی احترام قائل است».
رئیسجمهوری آمریکا روز دوشنبه برای دیدار با رهبران ایران اعلام آمادگی کرد و گفت که «هیچ شرطی» هم در این زمینه ندارد.
با این حال ساعاتی بعد، مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا گفت: «اگر
ایرانیها از خود این تعهد را نشان دهند که تغییرات اساسی در نحوه برخورد
با مردم خود ایجاد میکنند، رفتار مخرب خود را در منطقه کاهش دهند، بپذیرند
ارزش دارد وارد توافقی بشوند که واقعا از گسترش تسلیحات هستهای جلوگیری
میکند، آنگاه رئیسجمهوری گفته، آماده است که با آنها بنشیند و گفتوگو
کند».
از سوی دیگر، حمید ابوطالبی معاون سیاسی دفتر رئیسجمهوری ایران در
توئیتر خود نوشت که «احترام به ملت بزرگ ایران، کاهش خصومتها، و بازگشت
آمریکا به برجام، هموارکننده مسیر سنگلاخ کنونی است».
وی تاکید کرد که برجام «دستاورد التزام به گفتوگو است؛ باید آن را پذیرفت».
محمد صدر معاون وزیر خارجه ایران در دولت محمد خاتمی نیز گفت که هدف
دونالد ترامپ از پیشنهاد مذاکره با ایران این بوده که بگوید «من آمادگی
مذاکره داشتم، اما طرف ایرانی نپذیرفت».
وی پیشنهاد کرد که برای «خنثی شدن توطئه او» جمهوری اسلامی این پیشنهاد
را رد نکند و اعلام کند، آقای ترامپ باید ابتدا «اعلام کند که اشتباه کرده
از برجام خارج شده و برجام را بپذیرد».
حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، نیز
گفت که «نباید مذاکره به تابویی در مناسبات ایران و آمریکا تبدیل شود».
وی اضافه کرد: «زمام اختلافات ایران و آمریکا در اختیار بازیگران ثالث
است و تا زمانی که یک خط قرمز ارتباطی میان دو طرف ایجاد نشود، منافع ملی
تهران و واشنگتن بازیچه دیگرانی خواهد بود که از تصاعد بحران میان این دو
قدرت منطقهای و جهانی سود میبرند». مخالفان مذاکره ایران و آمریکا
برخی از نمایندگان مجلس ایران نیز به پیشنهاد مذاکره آقای ترامپ واکنش نشان دادهاند.
علی مطهری نایب رئیس مجلس اعلام کرد که در شرایط فعلی مذاکره ایران با آمریکا «توام با ذلت، خواری و تحقیر است» و «مناسب نیست».
وی اضافه کرد: «برای ما بهتر بود در زمان اوباما روابط و مذاکرات را با
آمریکا انجام میدادیم و بسیاری از مشکلات را با دولت اوباما حل میکردیم».
نایب رئیس مجلس در عین حال «مذاکره در شرایط عادلانه و توام با احترام متقابل» را مفید دانست.
مصطفی کواکبیان عضو فراکسیون اصلاحطلب «امید» مجلس نیز گفته که در حال
حاضر شرایط مذاکره ایران و آمریکا وجود ندارد چرا که در این وضعیت «به هر
شکلی این مذاکره انجام شود تلقی تسلیم میشود و ملت ایران تسلیمناپذیر
است».
وی افزود: «شاید زمانی شرایطی پیش بیاید که ما نیز مخالفش نیستیم اما بیتردید امروز نمیتوانیم این کار را بکنیم».
دونالد ترامپ روز ۱۸ اردیبهشت امسال ایالات متحده را از توافق اتمی با
ایران موسوم به برجام خارج کرد و گفت که تحریمهای واشینگتن علیه تهران را
بازخواهد گرداند.
آقای ترامپ این توافق را «مضحک» و «بدترین توافق» خوانده و گفته که به دنبال توافقی خوب برای ایران، آمریکا و جهان است.
«عامل حمله به گردشگران در تاجیکستان در ایران دوره دیده بود»
پلیس تاجیکستان اعلام کرد که مسئول حمله به گردشگران
خارجی در این کشور حزب ممنوعه نهضت اسلامی بوده است. در اطلاعیه وزارت کشور
تاجیکستان نیز در این باره آمده است که عوامل این حمله در ایران آموزش
دیده بودند.
در بیانیهای که روز سهشنبه ۳۱ ژوئیه (۹ مرداد) از سوی وزارت کشور
تاجیکستان منتشر شده آمده است که حزب ممنوعه نهضت اسلامی مسئولیت حمله به
گردشگران خارجی در این کشور را برعهده دارد.
در اطلاعیه وزارت کشور
تاجیکستان عامل اصلی این حمله تروریستی حسین عبدالصمدف نام دارد که ۳۳ سال
دارد. وزارت کشور تاجیکستان در این اطلاعیه متذکر شده است که رهبر گروه
تروریستی "در زمینه نظامی و ایدئولوژیک درایران آموزش دیده بوده" است.
به
گفته مسئولان تاجیکستان این فرد پس از دیدن دوره در سال ۲۰۱۵ به حزب نهضت
اسلامی پیوسته است. در اطلاعیه وزارت کشور همچنین آمده است که عبدالصمدف
چهار بار به ایران سفر کرده است.
در
اطلاعیه یادشده بدون اشاره به تروریستی بدون این اقدام گفته شده است که
"این جنایت با هدف به وجود آوردن اخلال در امنیت عمومی و مختل کردن نظم
کشور" انجام گرفته است.
پلیس تاجیکستان نیز اعلام کرده است که ۴ تن
از عاملان این حمله کشته و ۵ تن دیگر در محل دستگیر شدهاند. اطلاعات
منتشر شده ازسوی وزارت کشور و پلیس تاجیکستان بر مبنای اعترافات
دستگیرشدگان بوده است.
در اطلاعیه وزارت کشور تاجیکستان آمده است که مهاجمان در زمان دستگیری در حال گریختن به افغانستان بودند.
یک
روز پیش از انتشار اطلاعیه وزارت کشور تاجیکستان، روز دوشنبه ۳۰ ژوئیه
گروه تروریستی "دولت اسلامی" مسئولیت حمله به گردشگران خارجی را برعهده
گرفته بود.
روز یکشنبه ۲۹ ژوئیه (۷ مرداد) ۷ گردشگر خارجی در جنوب
تاجیکستان، در منطقه دنغره در ۱۰۰ کیلومتری دوشنبه، پایتخت تاجیکستان مورد
حمله افراد مسلح قرار گرفتند. در ابتدا خودرویی به آنها نزدیک شد و به طور
عمدی با شدت به این دوچرخه سواران زد. سرنشینان خودرو سپس با چاقو به
دوچرخهسواران حمله کردند.
در جریان این حمله چهار گردشگر خارجی از
جمله دو آمریکایی و یک شهروند سوئیسی کشته شدند. یک دوچرخه سوار هلندی که
شدیدا مجروح شده بود در پی این حمله در بیمارستان جان خود را از دست داد.
سه گردشگر دیگر از جمله یک فرانسوی زخمی به بیمارستان منتقل شدند.
وزیر
کشور تاجیکستان در یک کنفرانس خبری در باره این حمله تروریستی گفت که یکی
از سه گردشگری که از این حمله جان سالم به در برده به دلیل شدت جراحات
وارده هنوز در بیمارستان بستری است.
رهبر در تبعید نهضت اسلامی در
مصاحبه با خبرگزاری رویترز ادعای وزارت کشور و پلیس تاجیکستان را "انحراف
اذهان عمومی" خواند و آن را تکذیب کرد. او هر گونه شرکت نهضت اسلامی در این
حمله را نیز رد کرد.
تاجیکستان "حزب نهضت اسلامی" را "افراطگرا و تروریستی" میداند و فعالیت این حزب را ممنوع کرده است.
روابط
ایران و تاجیکستان علیرغم سرمایهگذاری کلان ایران در این کشور در سه سال
اخیر و از زمانی که مقامات جمهوری اسلامی با رهبر حزب نهضت اسلامی
تاجیکستان دیدار کردند، تیره شد.
روحانی شیادو کلاش و دروغگو: موضع برجامی اروپا برای ما بسیار حائز اهمیت است
حسن روحانی در دیدار با سفیر جدید انگلیس در تهران گفت که
با خروج آمریکا از برجام اکنون توپ در زمین اروپا است. سه کشور اروپایی
طرف توافق هستهای، بستهای به ایران پیشنهاد کردهاند که تهران آن را
معقول میداند.
رئیس جمهوری ایران صبح سهشنبه، نهم مرداد ماه هنگام دریافت استوارنامه
سفیر جدید انگلیس در تهران از آنچه "عدم اجرای کامل برجام در بخشهای تجاری
و اقتصادی و روابط بانکی از سوی برخی از اعضا" خواند انتقاد کرد.
به
گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، حسن روحانی در این دیدار گفت:
«جمهوری اسلامی ایران همواره برای توسعه مناسبات و حسن رابطه با کشورهای
اروپایی آماده است و اکنون پس از خروج غیرقانونی آمریکا از برجام، در فرصت
محدود باقیمانده توپ در زمین اروپا قرار دارد.»
دونالد ترامپ، رئیس
جمهوری ایالات متحده هشتم ماه مه فرمان اجرایی خروج آمریکا از توافق
هستهای با ایران و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را امضاء کرد و متعاقب
آن اعلام شد که تحریمهای تعلیق شده این کشور علیه جمهوری اسلامی در دو
دوره سه و شش ماهه دوباره اعمال میشوند.
کشورهای اروپایی گرچه با
برخی از نگرانیهای آمریکا، از جمله در مورد حضور منطقهای ایران و
برنامههای موشکی جمهوری اسلامی همصدا هستند، میکوشند با ایجاد تسهیلاتی
برای ادامه همکاریهای اقتصادی و مالی، تهران را به ادامه پایبندی به برجام
ترغیب کنند.
روحانی در دیدار با رابرت مکایر، سفیر جدید لندن در
ایران، مذاکرات میان مسئولان دو کشور را سازنده توصیف کرد و گفت: «امروز در
مقطع تاریخی بسیار مهمی در رابطه با برجام قرار داریم و بیان شفاف موضع
اروپا نسبت به اقداماتی که باید برای جبران خروج غیرقانونی آمریکا از برجام
انجام دهد، برای ملت ایران بسیار حائز اهمیت است.»
سه کشور اروپایی
طرف توافق هستهای (بریتانیا، فرانسه و آلمان) یک بسته پیشنهادی برای
ارائه به ایران آماده کردهاند که ظاهرا جزئیات آن هنوز نهایی نشده اما
مسئولان ارشد جمهوری اسلامی از کلیات آن ابراز رضایت کردهاند. خوشبینی نسبت به پیشنهادهای "معقول" اروپا
علی
لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی چند روز پیش گفته بود که کشورهای
اروپایی پیشنهادهایی در خصوص فروش نفت، ساماندهی امور بانکی و مسائل صادرات
مطرح کردهاند که "درسطح کلان معقول بوده" و برای تبدیل شدن جزئیات این
پیشنهادها به دستورالعمل اجرایی مذاکرات ادامه دارد.
بهرام
قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز در نشست خبری هشتم مرداد ماه خود
نسبت به بسته پیشنهادی اروپا ابراز خوشبینی کرد و افزود: «در کلیات علائم
مثبتی دیده میشود و گامهایی برداشته شده است.»
محمد جواد ظریف،
وزیر خارجه ایران روز یکشنبه وضعیت کنونی جمهوری اسلامی را ویژه خواند و
تصریح کرد که "تمام قوای کشور با یکدیگر متحد و منسجم شدهاند برای اینکه
بتوانیم از وضعیت خطیر کنونی عبور کنیم". او یکی از راهکارهای عبور از این
وضعیت را تعامل با اروپا و استفاده از اختلاف کشورهای اروپایی و آمریکا
عنوان کرد. استفاده از شکاف آمریکا و اروپا
به
گزارش خبرگزاری ایسنا، ظریف در توضیح این راهکار گفت: «من خام نیستم که
بگویم ما میتوانیم بین آمریکا و اروپا درگیری ایجاد کنیم. شکافی بین آنها
وجود دارد که ما باید از آن استفاده کنیم، نیاز نداریم که پل شکاف آنها
باشیم.»
ایران و آمریکا از مدتی پیش وارد مناقشه لفظی شدیدی با
یکدیگر شدهاند. دور جدید مناقشه میان تهران و واشنگتن پس از خروج آمریکا
از توافق هستهای و تهدید به قطع صادرات نفت ایران آغاز شد که حسن روحانی
در سفر چهار هفته پیش خود به سوئیس به آن واکنش داد.
رئیس جمهوری
اسلامی ایران در جمع ایرانیان مقیم سوئیس با بیان اینکه "آمریکاییها مدعی
شدهاند که میخواهند به طور کامل جلو صادرات نفت ایران را بگیرند" گفته
بود: «آنها معنی این حرف را نمیفهمند، چرا که این اصلا معنی ندارد که نفت
ایران صادر نشود و آن وقت نفت منطقه صادر شود. اگر شما توانستید، این کار
را بکنید تا نتیجهاش را ببینید.» هشدار به روحانی
این
اظهارات در داخل ایران بیش از همه با استقبال اصولگرایان تندرو و
فرماندهان سپاه پاسداران روبرو شد که از احتمال بستن تنگه هرمز در صورت قطع
صادرات نفت ایران سخن گفتهاند. با این همه مسیح مهاجری، مدیر مسئول
روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله ششم مرداد این روزنامه به حسن روحانی
هشدار داد که این مناقشه لفظی یک دام است که او نباید گرفتار آن شده و برای
پاسخ به "رجزخوانیهای" مسئولان آمریکا از "چارچوب اعتدال" خارج شود.
ظاهرا
توصیهها و هشدارهای کسانی مانند مهاجری که از حامیان دولت محسوب میشوند
بیتاثیر نبوده و لحن حسن روحانی در روزهای گذشته اندکی محتاطانه شده است.
حسن
روحانی در دیدار با سفیر جدید لندن گفته است: «جمهوری اسلامی ایران هرگز
به دنبال تنش در منطقه نبوده و نمیخواهد مشکلی در آبراههای جهانی ایجاد
شود، اما هیچگاه از حق خود در صادرات نفت نیز، به راحتی نمیگذرد.»
به
گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، رابرت مکایر در این دیدار "سیاست
تنشزدایی ایران در منطقه" را بسیار با اهمیت خوانده و تاکید کرده که دولت
بریتانیا بر این باور است که حل مشکلات و بحرانها تنها از طریق گفتوگو و
دیپلماسی امکانپذیر است.
"نیازی به اعزام دانشآموزان شینآبادی به خارج نیست"
رئیس اداره بودجه معاونت درمان وزارت بهداشت ایران
میگوید، بودجه و شرایط درمانی بقایای سوختگی دانشآموزان شینآبادی در
کشور مهیاست و نیازی به اعزام آنها به خارج از کشور دیده نمیشود.
رضا رضایی، رئيس اداره بودجه معاونت درمان وزارت بهداشت ایران در نشست
بررسی روند درمان دانشآموزان شینآبادی پیرانشهر میگوید، منابع مالی مورد
نیاز درمان بقایای سوختگی آنها در کشور موجود است. او میافزاید، به دلیل
این که این دختران در کلاس درس و تحت شرایط ویژهای دچار سوختگی شدهاند
تیمی از مجربترین جراحان اقدامات لازم را برای آنها انجام داده است.
رضایی گفته است، در صورتی که باز هم نیاز به منابع مالی باشد وزارت بهداشت "برای تأمین تمام قد آن" آماده است.
به
گزارش ایسنا، رضایی در این نشست که سهشنبه ۹ مرداد (۳۱ ژوئیه) در
بیمارستان حضرت فاطمه تهران برگزار شد رسانههای ایرانی خارج از کشور را به
"سیاهنمایی" علیه جمهوری اسلامی متهم و تأکید کرد: «نیازی به اعزام
دختران شینآبادی به خارج از کشور نیست»" او گفت، ایران خود بهترین جراحان
ترمیمی را برای درمان این دانشآموزان در اختیار دارد.
رضایی
خاطرنشان ساخت: «سالیانه بین ۲۵ تا ۳۰ هزار مورد سوختگی منجر به بستری در
کشور رخ میدهد. بر همین اساس عدالت در سلامت حکم میکند که ما به همه این
بیماران به یک چشم و به طور ویژه نگاه کنیم.»
او با اشاره به این که
"یکی از بهترین بیمارستانهای سوختگی در اتوبان همت در حال ساخت است"
موضوع سوختگی را "ملی" خواند و گفت، آموزش و پرورش در کتب درسی، وزارت صنعت
در واردات وسایل گرمایشی و شهرداریها در ساختمانها باید به این موضوع
توجه کنند.
"دختران شینآبادی" سانحهدیدگان آتشسوزی بخاری نفتی
دبستان دخترانه "ندای انقلاب" در روستای شینآباد پیرانشهر در آذربایجان
غربیاند که در آذرماه سال ۹۱ دچار سانحه شدند. دو نفر از دانشآموزان بر
اثر این سانحه جان خود را از دست داده و ۲۸ دانشآموز دچار سوختگی شدند که
سوختگی ۱۲ نفر از آنها بسیار شدید گزارش شد.
آنها بارها از روند
درمان خود شکایت کرده و خواستار اعزام به خارج از کشور برای درمان
شدهاند. این دختران همراه با والدینشان چندی پیش در ۲۷ تیرماه مقابل دفتر
ریاست جمهوری در تهران تجمع کرده و به روند درمان خود و مشکلات آن اعتراض
کردند.
حسین احمدینیاز، وکیل این دختران در آن زمان در گفتوگو با
دویچهوله اقداماتی که در شش سال گذشته برای این دختران صورت گرفته را
"ناکافی" دانست و گفت، بسیاری از وعدههای مسئولان در باره فراهم کردن
امکانات درمانی عملی نشده است.
او به نقل از رئیس تیم پزشکی مسئول
رسیدگی به وضعیت دختران شینآبادی گفت: «احتمال دارد با این روش که در
ایران صورت میگیرد این دختران تا ۱۵ سال دیگر زیر تیغ جراحی بروند.»
او
به دویچه وله گفته است: «اقداماتی که انجام شده کافی نیست و کفاف وضعیت
درمان این دختران را نمیدهد، چون میزان سوختگی در دختران بسیار زیاد است.
امکانات داخلی هم محدود و کم است این باعث شده که روند درمان آنها با
مشکلاتی مواجه شود.»
با این حال طیب قدیمی، قائممقام معاونت درمان
وزارت بهداشت در ادامه نشست یادشده گفت، سوختگی مشکلی مربوط به جهان سوم
است و به همین سبب تجربه ایران در این زمینه "قابل مقایسه با هیچ کشوری
نیست."
به گزارش ایسنا، او افزود: «این که مردم و رسانهها انتظار
دارند تمام اثرات سوختگی از بین برود، هنوز در قدرت بشر نیست. یک یا دو
جراحی سوختگی برای بیماران امکان ندارد. ما بیمارانی داریم که ۱۸ سال است
جراحی میشوند، حتی اگر این دانشآموزان را به خارج از کشور نیز اعزام کنیم
سالها باید در رفت و آمد باشند.»
طیب قدیمی میگوید، برنامهای برای درمان این دانشآموزان با مشورت اساتیدی مجرب تدوین شده که برای اجرا نیاز به زمان دارد.
به
گفته او، این برنامه شامل جراحی، روش تیشو، دستگاههای لیزر و پروتزهای
مختلف میشود و برای حمایتهای روانی از آنها نیز تیم روانشناسی دانشگاه
علوم پزشکی ارومیه در نظر گرفته شده که در این زمینه مکاتبه و گفتوگو به
عمل آمده است.
قدیمی میگوید: «تا کنون ۱۸۵ جراحی ترمیمی و ۸۴ جلسه
لیزر برای این دانشآموزان انجام شده است. همچنین به طور میانگین هر کدام
از این دانش آموزان بیش از ۱۰۰ نوبت ویزیت شدهاند.»
روحانی شیاد و کلاش و دروغگو: ایران بهدنبال ایجاد مشکل در آبراههای جهانی نیست
رئیس جمهور ایران میگوید جمهوری اسلامی بهدنبال ایجاد «مشکل» در
آبراههای جهانی نیست، اما از «حق» خود در صادرات نفت نیز «به راحتی
نمیگذرد.»
حسن روحانی این موضوع را روز سهشنبه، نهم مرداد، در جریان دریافت استوارنامه رابرت مکایر، سفیر جدید بریتانیا در ایران، بیان کرده و افزوده که ایران «هرگز به دنبال تنش در منطقه» نبوده است.
آقای روحانی ماه گذشته در سوئیس گفته بود: «آمریکاییها مدعی شدهاند که
میخواهند به طور کامل جلوی صادرات نفت ایران را بگیرند. آنها معنی این
حرف را نمیفهمند، چرا که این اصلاً معنی ندارد که نفت ایران صادر نشود و
آن وقت نفت منطقه صادر شود.»
با این حال این اظهارات که به تهدید ایران به بستن تنگه هرمز تعبیر شد، مدتی بعد از سوی وی به صورت دیگری مطرح شد.
روحانی گفت که «خیال میکنند وقتی ما میگوییم هنگامی که نفت ایران صادر
نشود، هیچ کس نمیتواند نفت صادر کند، به دنبال بستن تنگه هرمز هستیم. در
صورتی که راههای فراوانی وجود دارد و بستن تنگه هرمز روش ساده آن است، اما
بسیاری تنگههای دیگر برای این کار در اختیار داریم».
فرماندهان نظامی بلندپایه در ایران از این اظهارات روحانی استقبال کردند و از جمله قاسم سلیمانی،
فرمانده سپاه قدس ایران پس از حمله شورشیان حوثی به دو نفتکش آمریکایی در
بابالمندب گفت که «دریای سرخ که امن بود، امروز دیگر برای حضور
آمریکاییها امن نیست.»
با این حال مقامهای آمریکایی از جمله مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات
متحده، به این اظهارات واکنش نشان دادند. وزیر خارجه آمریکا در این زمینه
گفت که ایران «باید بداند که آمریکا متعهد به باز نگه داشتن راههای دریایی
و ادامه جریان نفت برای همه جهان است.»
تنگه هرمز یکی از راهبردیترین مسیرهای کشتیرانی در جهان است و حدود
یکپنجم نفت مورد نیاز جهان، یعنی نزدیک به ۱۸.۵ میلیون بشکه نفت در روز،
از آن عبور میکند.
بهرام قاسمی،
سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز اعلام کرده که اگر آمریکا بخواهد جلوی
صادرات نفت ایران را بگیرد، با «مقابلهبهمثل» ایران مواجه خواهد شد. وی
در مورد نحوه این «مقابله به مثل» و حجم و گستردگی آن توضیحی نداد.
واشینگتن در تلاش است در راستای بازگرداندن تحریمها علیه تهران،
مشتریان نفتی ایران را نیز تا آبانماه از خرید نفت این کشور منصرف کند.
حسن روحانی در دیدار روز سهشنبه خود با اشاره به اعلام خروج آمریکا از
توافقنامه برجام گفت که «بیان شفاف موضع اروپا نسبت به اقداماتی که باید
برای جبران خروج غیرقانونی آمریکا از برجام انجام دهد، برای ملت ایران
بسیار حائز اهمیت است.»
آنطور که رئیس جمهور ایران گفته، پس از خروج آمریکا از برجام، «در فرصت محدود باقیمانده توپ در زمین اروپا قرار دارد.»
«رابرت مکایر، سفیر جدید بریتانیا در ایران نیز از «تلاش گسترده»
کشورهای اروپایی برای حفظ برجام بویژه در زمینه اقتصادی خبر داده و این
تلاشها را «بیسابقه» خوانده است.
این در حالی است که وزیر خارجه ایران از بسته پیشنهادی اروپا به ایران، ابراز نارضایتی کرده و گفته با آنکه اروپا برای حفظ برجام به ایران «تعهد سیاسی» داده اما این تعهد کافی نیست.
محمدجواد ظریف از کشورهای اروپایی خواست که اگر به ادامه برجام علاقه
دارند، با خروج شرکتهای این کشورها از ایران مقابله کنند و افزود «ما باید
شاهد فعالیت و تبادلات بانکی و افتتاح حساب باشیم».
اظهارات وی در حالی مطرح شده که با وجود رای نمایندگان پارلمان اروپا به
طرح «غیرالزامآوری» که به بانک سرمایهگذاری اروپا اجازه میدهد با ایران
همکاری کند، رئیس این بانک اعلام کرده که این بانک ترجیح میدهد در ایران سرمایهگذاری نکند.
آنطور که اعلام شده، ستونهای استراتژی اتحادیه اروپا برای حفظ برجام
عبارتند از: اعطای وام از سوی بانک سرمایهگذاری اروپا، اقدام ویژه برای
محافظت از شرکتهای اتحادیه اروپا در برابر تحریمهای ثانوی ایالات متحده (مقررات انسداد)، و این پیشنهاد که دولتهای اتحادیه اروپا به منظور جلوگیری از مجازاتهای ایالات متحده، به انتقال مستقیم پول به بانک مرکزی ایران روی آورند.
حال با اعلام پرهیز از همکاری بانک سرمایهگذاری اروپا با ایران، یکی از ستونهای اصلی این استراتژی فرومیریزد.
ایران نیز بارها گفته که اگر منافع اقتصادی مندرج در برجام و از جمله فروش نفت برایش محقق نشود، ممکن است از برجام خارج شود.
«دستکاری» در مسیر ترافیک تلگرام از سوی «مخابرات ایران»
کمپین حقوق بشر ایران میگوید شرکت مخابرات ایران به منظور «تشدید
فیلتر» پیامرسان تلگرام و «کم اثر کردن یا بلااستفاده کردن فیلترشکنها»
برای دسترسی به این پیامرسان، مسیر آدرسهای آی.پی تلگرام را «تغییر» داده
است.
بر اساس این گزارش،
«شرکت مخابرات ایران با تغییر مسیر دادن آدرسهای آی.پی تلگرام، کاربران
را به جای متصل کردن به تلگرام، به سمت سرورهای شرکت مخابرات هدایت کرده
است و عملا دسترسی کاربران را به این پیامرسان قطع کردهاست.»
این گزارش حاکی است که تغییر مسیر دسترسی به تلگرام، نه تنها بر کاربران
داخل ایران، بلکه «با توجه به سرقت بردن آیپیها، فراتر از مرزهای ایران
میتواند تاثیرگذار باشد.»
این خبر پس از آن گزارش میشود که بهدنبال صدور حکم مسدودسازی تلگرام از سوی قوه قضائیه ایران، نظرسنجیها حاکی است ۷۹ درصد از کاربران این پیامرسان، با استفاده از فیلترشکن، همچنان از این شبکه استفاده میکنند.
محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات ایران نیز در توییتر
خود نوشته براساس «گزارشهایی» که دریافت کرد، «مخابرات ایران روز هشتم
مردادماه از ساعت چهار تا شش بامداد درگیر تغییر توپولوژی و تجمیع شبکه
استانی خود در شیراز و بوشهر بوده است.
وی بدون توضیح بیشتری افزوده که «در صورت تائید خطا، چه سهوی یا عمدی، مخابرات ایران جریمه سنگینی خواهد شد.»
آقای آذری جهرمی از مأموریت به «سازمان تنظیم مقررات» برای رسیدگی به این موضوع خبر داده است.
کمپین حقوق بشر ایران در ادامه گزارش خود نوشته «در صورتی که دولت ایران
آدرسی که به تلگرام میرسد را منحرف کند و به سمت سرورهای شرکت مخابرات
بفرستد، سرورهای دیگر در جهان نیز با آپدیت کردن این آدرس ممکن است برای
مدتی -حتی خیلی کوتاه- آدرس غلطی را به مخاطب خود برای دسترسی به تلگرام
بدهند و به این ترتیب دسترسی به تلگرام نه تنها در ایران بلکه در دیگر
کشورهای جهان نیز مختل شود.»
بر اساس این گزارش، اما انجام اقداماتی چون «به سرقت بردن که به تغییر
مسیر و آدرسدهی شبکه اینترنت منجر میشود، اعتبار وزارت ارتباطات و
فنآوری اطلاعات ایران را در سطح جهان خدشهدار میکند.»
کمپین حقوق بشر ایران، «سرقت بیجیپی» را همچون فریب دادن اداره پست با
استفاده از نشانی دیگران و بازکردن بسته پستی آنها دانسته و افزوده «مشخص
نیست که ایران با چه هدفی به اختلال در شبکه جهانی برای قطع ارتباط کاربران
با تلگرام اقدام کرده است.» برخی ناظران فنی شبکههای اجتماعی
در رسانههای بینالمللی از احتمال مرتبط بودن این اقدام با فراخوانها در
شبکههای اجتماعی برای انجام تظاهرات طی روز سهشنبه در شهرهای ایران سخن
گفتهاند.
حمید کشفی، کارشناس امنیت شبکه ساکن اروپا به کمپین حقوق بشر ایران گفته
که با توجه به «استراتژیک بودن موقعیت تلگرام» در ایران، احتمال «تصادفی»
بودن این اتفاق، «خیلی خیلی کم» است.
به گفته کشفی، از این نوع حملهها « برای شنود و استخراج اطلاعات از
ترافیک یا حتی حمله به اساسال استفاده میشود. اگر ترافیک درست
رمزنگاری شده باشه خیلی خطر جدی ندارد ولی در عمل و دنیای واقعی همیشه مشکل
وجود دارد.»
کمپین حقوق بشر ایران معتقد است جمهوری اسلامی، پیش از این نیز «تلاش»
کرده «سیاستهای فیلترینگ خود را به خارج از مرزهای» ایران گسترش دهد.
بررسیهای این کمپین حاکی است جمهوری اسلامی در «۲۶ تیر ۱۳۹۷ تلاش کرده
بود وبسایتهای فیلترشده در داخل ایران را در خارج از ایران نیز از دسترس
خارج کند.»
بر اساس این گزارش، این اقدام، «تخریب و اخلال در دادههای» در حال
انتقال در شبکه محسوب میشود و بر اساس قانون جرایم رایانهای ایران، «جرم»
است که از سوی« شرکت ارتباطات زیرساخت، وابسته به وزارت ارتباطات و
فنآوری اطلاعات» صورت گرفته است.
پیش از این در اسفند ۱۳۸۶ دولت پاکستان تصمیم گرفت وبسایت یوتیوب را
فیلتر کند و با استفاده از روش مشابهی، به دلیل آنکه آدرس فیلترینگ خود را
در سطح جدولهای مسیریابی جهانی بیجیپی تغییر داد، بیشتر ترافیک یوتیوب
به سمت پاکستان هدایت شد.
جمهوری اسلامی سالهاست که اقدامات گستردهای را برای فیلترینگ و
مسدودسازی وبسایتها، شبکههای اجتماعی محبوب، رسانههای خبری و
نرمافزارهای کاربردی انجام میدهد.
طی ماههای گذشته آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، وارد
مسائل شکلگرفته پیرامون تلگرام شد و کانال او در این پیامرسان نیز اواخر
فروردین به فعالیت خود پایان داد.
دفتر آقای خامنهای سپس در بیانیهای گفت این کار «پیش از شروع برنامه رسمی نهادهای کشور در توقف استفاده از تلگرام» انجام شدهاست.
علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، پیشتر
گفته بود تصمیمگیری در مورد مسدودسازی تلگرام در «بالاترین سطح» نظام حاکم
انجام شده است.
گفته میشود بیش از چهل میلیون کاربر در ایران، از پیامرسان تلگرام
استفاده میکردند. این نرمافزار کاربردی در پی اعتراضهای سراسری دیماه
گذشته نیز موقتاً فیلتر شده بود.
گزارشها حاکی از تظاهرات گروهی از مردم اصفهان طی روز سهشنبه، ۹
مرداد، در اعتراض به وضعیت معیشتی است. علاوه بر مشکلات معیشتی، شهروندان
اصفهانی با کمبود برق و آب نیز مواجهاند.
در ویدئوهای منتشرشده از این تظاهرات در شبکههای اجتماعی دیده میشود
که معترضان شعارهایی چون «سوریه را رها کن فکری به حال ما کن»، «رضا شاه
روحت شد» و «نه غزه نه لبنان جانم فدای ایران» سر میدهند.
گزارش شده که مغازهداران و کسبه در منطقه شاپور جدید دست به اعتصاب
زدهاند. همچنین گزارشهایی از اعتصاب کامیونداران در شمال شهر اصفهان
منتشر شدهاست.
رسول جهانگیری، رئیس اتاق اصناف اصفهان، روز سهشنبه با بیان اینکه
مهمترین مطالبه و گلایه کلی امروز اصناف در اصفهان همانند کشور نوسانات
بازار ارز است، گفت: «از متولیان اقتصادی کشور خواستار هستیم که فکری به
حال این نوسانات داشته باشند تا تولیدکنندگان و اصناف بتوانند حداقل برای ۶
ماه آینده و ادامه فعالیت خود تصمیمگیری کنند.»
رئیس اتاق اصناف اصفهان در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا با بیان اینکه
بیشتر مطالبات این افراد به حق است، گفت: «مطالبات این افراد مربوط به
مباحث مالیاتی، مشکل و تأخیر در بازپسگیری مطالبات خود از شرکتهای بزرگ
استان، بحث قدرالسهم ۱۰ درصد بیمه کارگری برخی از کارگاههای تولیدی که
تأمین اجتماعی اکنون درخواست ۳۰ درصدی را دارد.»
رسول جهانگیری در خصوص اعتراضات دیگر اصناف در محدوده میدان نقش جهان،
اظهار کرد: «اطلاعی از این اعتراضات ندارم، اما اگر تجمعاتی بوده بیشتر در
گلایه به نوسانات بازار ارز و عدم اعتماد فروشنده و خریدار نسبت به اینکه
نمیتوانند درآمدهای خود را مدیریت کنند.»
وی در مورد اعتراضات مغازهداران بازار طلا در اصفهان نیز، گفت: «بازار
طلا، سکه، ارز در عمل اکنون فعالیت اقتصادی ندارند و درخواستها کاذب است و
خرید و فروشی نمیشود و مبادلات به صورت حواله انجام میشود.»
در حالی که بهای دلار آمریکا در بازار غیررسمی تهران به نزدیک ۱۲ هزار
تومان رسیده، گزارشها حاکی از وجود فضای امنیتی در مناطق خرید و فروش ارز و
سکه در تهران طی روز دوشنبه بود.
جهش دوباره بهای ارز و طلا در ایران از هفته گذشته آغاز شد و روز یکشنبه
هر دلار آمریکا برای نخستین بار به رکورد تاریخی ۱۰ هزار تومان رسید.
در پی خروج آمریکا از برجام قرار است دور تحریمهای آمریکا علیه ایران از شنبه آینده، سیزدهم مرداد، به اجرا گذاشته میشود.
تحولات در روابط ایران و آمریکا؛ مذاکره مستقیم یا حرکت در مسیر خشونت؟
در حالیکه قرار است دور تازه تحریمهای آمریکا علیه ایران ۱۳
مرداد و یا زودتر از آن اعلام و آغاز شود، جنگ بیامان لفظی بین رهبران
ایران و آمریکا ادامه دارد. طیفی از پیشنهادها و تهدیدها از دو طرف مطرح
شده که در تاریخ روابط دو کشور بیسابقه است. تحلیل زیر جوانب مختلف این
تنشهای لفظی را بررسی میکند.
مایک پومپئو و ایران
روز یکشنبه ۲۲ ژوئن وزیر خارجه ایالات متحده در همایش حمایت
از صدای ایرانیان شرکت و در حضور گروهی از ایرانی-آمریکاییها سخنرانی کرد.
جامعه ایرانیان خارج از کشور از مدتها پیش از این رویداد مطلع و منتظر آن
بود. بخشی از فعالان سیاسی و ایرانیان آمریکایی، تعداد زیادی از خبرنگاران
و بخصوص رسانههای فارسی زبان برای حضور در این نشست دعوت شده بودند.
سخنان اقای پومپئو محورهای مشخصی داشت:
پومپئو تصویری از تنوع جامعه ایرانیان امریکا ارائه داد و
ابراز امیدواری کرد که در برابر رژیم ایران یکپارچگی خود را حفظ کنند. بخش
عمده سخنان پومپئو برای اغلب مخاطبین حرفهایی بود که به دفعات از مجاری
مختلف و یا از فضای مجازی شنیده بودند. «حکومت مافیایی»، فساد در بالاترین
سطح دولتمردان، میزان داراییهای سران حاکمیت و وابستگانش، هیچ نکته
غافلگیرانهای نداشت به جز اینکه شنیدن آن از زبان وزیر خارجه آمریکا
بیسابقه بود. در طول یکی دو ماه اخیر لیستهای مشابهی در فضای مجازی دست
به دست میگشت و اکنون سوال این است که آیا ارائه آن از طرف وزیر خارجه
آمریکا به معنی مُهر تأیید بر صحت آن اطلاعات است، یا به نوعی این پیام را
میرساند که بله ما هم اینها را میدانیم و جدی میگیریم؛ یا شاید به این
معنی باشد که بزودی منتظر دیدن این اسامی در فهرست تحریمشدگان باشید.
پومپئو چه هدفی را دنبال میکند؟
بخشی از سخنان پومپئو را میتوان به حساب اراده دولت دونالد
ترامپ برای افزایش فشارهای اقتصادی و نقشه راهی برای تقویت «کارزار فشار
تبلیغاتی» گذاشت؛ اتفاقاً ساعاتی پیش از سخنرانی وی گزارشی در این مورد
توسط رویترز منتشر شده بود. اما، وقتی به بازتابهای گسترده این سخنرانی
نگاه میکنیم حتی گروههای مخالف و به اصطلاح «برانداز» در آن نقشه راه
عملی نمییابند که برای رسیدن به نتیجه ملموسی طراحی شده باشد.
در جایی مایک پومپئو اشاره دارد بر اینکه «در چهل سال گذشته
ثروت مردم در راه تروریسم به باد رفت. چهل سال ایرانیان بخاطر بیان حقوقشان
به زندان افتادند...». این اظهارات به طور اعم تشریح درستی از وضع موجود
است، اما عبارت بعدی که طی آن پومپئو اظهار امیدواری میکند «چهل سال بعدی
آزادی باشد نه سرکوب» بیشتر در حد بیان یک امید و آرزو و موکول کردن
تغییرات مطلوب به زمانهای طولانی است و راهبردی برای عمل سیاسی ندارد.
بازتاب سخنرانی پومپئو
متعاقب سخنان پومپئو سیل حملات و تهدیدهای متقابل بین مقامات
ایرانی و آمریکایی و به تعبیری، جنگ لفظی بین دو طرف به راه افتاد. تهدید
به بستن تنگه هرمز توسط حسن روحانی و تهدید متقابل دونالد ترامپ که چنانچه
ایران به تهدیدهایش ادامه دهد با پیامدهای بسیار ناگواری روبهرو خواهد شد
ادامه یافت. تهدید ترامپ توسط برخی از ناظران به طور ضمنی به معنی
بهکارگیری سلاح اتمی تعبیر شد. در واقع تکرار سخنان ترامپ از زبان جان
بولتون مشاور امنیتی کاخ سفید این تفسیر گستردهتر را مطرح کرد. او به نقل
از ترامپ گفت: «اگر ایران دست به اقدام منفی بزند هزینهای را خواهند
پرداخت که در گذشته تنها چند کشور مشابه آن را پرداختهاند».
پس از بولتون نوبت سناتور لیندسی گراهام بود که رژیم ایران را
«نازیهای مذهبی» بنامد که در جستوجوی بمب اتمی هستند و معلوم نیست اول
ریاض را هدف قرار دهند یا به اورشلیم حمله کنند. سناتورگراهام راه حل را در
تغییر رژیم توسط مردم ایران دانست.
همزمان یک رسانه استرالیایی از اقدام قریبالوقوع آمریکا برای
انهدام مراکز و تاسیسات اتمی ایران خبر داد. این خبر با واکنش جناح
میانهروتر در دولت ترامپ مواجه شد و ژنرال جیم متیس، وزیر دفاع، در نشست
خبری (جمعه ۲۷ ژوئیه) در مورد منبع خبر رسانه استرالیایی ابراز بیاطلاعی
کرد و گفت «اطمینان دارم آن چیزی نیست که در حال حاضر مورد نظرباشد، و صریج
بگویم، داستانسازی است».
بازتاب سخنان روحانی
معلوم نیست که آیا حسن روحانی واقعا منظورش از آنچه گفت بستن
تنگه هرمز بود یا اینکه عمداً عبارت خود را در لفافه پیچید تا آنچنان تعبیر
شود: «آنها معنی این حرف را نمیفهمند، چرا که این اصلا معنی ندارد که نفت
ایران صادر نشود و آن وقت نفت منطقه صادر شود. اگر شما توانستید، این کار
را بکنید تا نتیجهاش را ببینید». حرف روحانی -حساب شده و یا حساب نشده–
خوشایند بسیاری از تندروهای ایران قرار گرفت. قاسم سلیمانی، فرمانده
نیروهای قدس، دیگر فرماندهان سپاه، و حتی رهبر جمهوری اسلامی از آن استقبال
کردند و خامنهای آن را «حاکی از سیاست و رویکرد نظام» دانست. پیام وزیر
خارجه ایران، محمد جواد ظریف، و مُهر رجزخوانی بر گفتههای مقامات
آمریکایی؛ هشدار مجدد روحانی که «با دم شیر (ایران) بازی نکنید»؛ و اینکه
«صلح با ایران مادر صلحها و جنگ با ایران مادر جنگها است» مانند
ترجیعبندی توسط سایر دولتمردان ایرانی و یا فرماندهان سپاه تکرار شد و به
تیرهتر کردن هرچه بیشتر فضای بین دو کشور کمک کرد.
پس از روزها آتشباری لفظی، شرایط به سرعت علیه ایران تغییر
کرد. «مادر جنگها» سر نوشت صدام حسین و «امالمعارک» را در جنگ خلیج فارس
یادآوری کرد و حتی برخی از ناظران وقوع جنگ بین ایران و آمریکا را غیر ممکن
ندانستند. به موازات آن وضعیت آسیبپذیر داخلی به شدت بحرانی شد و ریال
ارزش برابری خود را با سایر ارزها باز هم از دست داد. دولت روحانی که از
دور دوم عمر سیاسی خود با بحران اقتصادی بیسابقهای روبهرو است، شاهد
پایینترین رکورد برابری ریال و دلار شد؛ رکوردی که بسیاری از مخالفان و
کاربران فضای مجازی را به یاد روزهای خوش گذشته انداخت که هر دلار آمریکا
برابر ۶ تومان ایران بود.
تحلیل وضع موجود
در حالیکه تا اعلام فاز اول تحریمهای آمریکا علیه ایران چند
روز بیشتر باقی نمانده به نظر میرسد که هردو طرف از کلیه ابزارهای
تبلیغاتی که در دسترس داشتند برای تحت فشار قرار دادن یکدیگر استفاده
کردهاند. آمریکاییها حتی تا پیشنهاد مذاکره مستقیم هم پیش رفتند. مقامات
ایرانی که قبلاٍ مدعی بودند ترامپ در خلال سفر اخیر رئیسجمهوری ایران به
نیویورک «هفت بار برای مذاکره با او تماس گرفته بود» این بار با یک پیشنهاد
علنی مواجه شدند. در آخرین تحول در رابطه دو کشور دونالد ترامپ صراحتاً و
«بدون هیچ پیش شرطی» در حاشیه سفر نخست وزیر ایتالیا به واشنگتن، پیشنهاد
دیدار با رئیسجمهوری ایران را مطرح کرده است.
پیشتر شایعاتی مانند سفر وزیر خارجه عمان برای میانجیگری، در
کنار واژگان نفرینگونه آیتالله خامنهای شنیده شده بود که «این آقا
(رئیس جمهور آمریکا) هم خاک خواهد شد و بدنش خوراک مار و مور میشود».
البته او نگفت سرنوشت بدن دیگر رهبران چه خواهد بود!
در این میان، فکر ناتو عربی و تشکیل اتحادیه نظامی بین
آمریکا، عربستان سعودی، بحرین، امارات متحده، و قطر به اضافه مصر و اردن
مطرح و گفته شد ممکن است تا ماه اکتبر (حدود زمانی که فاز دوم تحریمها
علیه ایران آغاز میشود) تحقق پیدا کند.
نشریه نشنال اینترست نیز در مقالهای ادعا کرد که «اسرائیل
ممکن است تا ۳۰۰ اسلحه اتمی داشته باشد. و بخشی از آن در اقیانوس است».
خبری که میتواند به معنی امکان بهکارگیری این جنگافزار برای نابودی
تاسیسات اتمی ایران و یا هر دشمن فرضی دیگری باشد.
به موازات این تحولات کم کم انتقاد از روحانی و اینکه نباید
مقامات ایران با آمریکا بدون در نظر گرفتن «ملاحظات دیپلماتیک» به جر و بحث
لفظی بپردازند مطرح شد و حشمت الله فلاحت پیشه رئیس کمیته امنیت ملی مجلس
شورای اسلامی گفت: «جنگ احتمالی بین دو کشور تبدیل به یک جنگ گسترده خواهد
شد و کل منطقه و جهان را درگیر خودش خواهد کرد». حتی روزنامه محافظه کار
جمهوری اسلامی به روحانی توصیه کرد که اعتدال را در گفتار خود حفظ کند و به
سخنان آمریکاییها با سخنان تند پاسخ ندهد. مسیح مهاجری درسرمقاله روزنامه
شنبه ششم مرداد جمهوری اسلامی خطاب به روحانی میگوید: «رجزخوانیهای
هماهنگ ترامپ و پومپئو، دامی است که برای کشاندن شما به داخل آن پهن شده
است وشما نباید به این دام بیافتید.» اما، خود مهاجری هم به روش مرسوم در
رسانههای دست راستی ایران، برای توصیف رهبران آمریکا از واژههای
غیرحرفهای و توهینآمیز استفاده و نقش واعظ غیر متعّظ را بازی کرده است.
پیچیدهتر از همیشه
به نظر میرسد روابط ایران و آمریکا بسیار پیچیدهتر از همیشه
است: از طرفی مشاهده میکنیم که مقامهای آمریکا تصمیم قطعی دارند که
فشارها را بر ایران بیافزایند و این کشور را محدود کنند. از طرف دیگر
دونالد ترامپ از آمادگی برای یک توافق واقعی با ایران قبل از تشدید فشارها
سخن میگوید. این دوگانگی تنها از منظر استراتژیک قابل فهم است. براساس اصل
تصاعد در استراتژی، وقتی اصطکاک بین دو طرف متخاصم به بالاترین پله نردبان
صعود کند دو حالت قابل تصور است: یا از طریق مذاکره و گفتوگو باید از
حالت مخاصمه خارج شد و یا اینکه از طریق توسل به جنگ به بنبست موجود خاتمه
داد.
دونالد ترامپ، مایک پومپئو، و یا جان بولتون سعی میکنند این
منازعه را به سمت تصاعد سوق بدهند، در عین حال همانطور که در مورد کره
شمالی شاهد بوده ایم باب مذاکره را هم باز میگذارند. به همین دلیل ترامپ
صحبت از توافق میکند و اگر ایران حاضر به مذاکره باشد، آمادگی توافق را هم
دارد، در عین حال شایعات جنگ با ایران هم مطرح است گرچه ژنرال متیس، وزیر
دفاع، آن را «داستانپردازی» تلقی میکند و به عبارتی راه را برای توافق
باز میگذارد. پیشنهاد مذاکره بدون پیش شرط ترامپ نشان میدهد که آمریکا
مجموعهای از انتخابها را سبک و سنگین میکند در حالیکه نفرینهای
آیتالله خامنهای نشان میدهد ایران هیچ طرح و نقشه عملی برای مذاکره در
اختیار ندارد و لذا منتظر جنگ است.
توافق مورد نظر آقای ترامپ چه ویژگیهایی دارد؟
فرمول مطلوب دونالد ترامپ چند لایه است: از نظر فعالیت
هستهای تضمین عدم حرکت ایران به سمت تولید بمب برای دراز مدت مطلوب آمریکا
است ولی او بر همیشگی بودن آن اصرار خواهد ورزید. در بُعد فعالیتهای
موشکی و اقدامات منطقهای احتمالا میتواند تا حد احترام به حق دفاع مشروع
ایران نرمش به خرج بدهد به شرطی که تهدیدی متوجه اسرايیل نشود. چاشنی این
فرمول امتیازات اقتصادی و دیپلماتیک حتی تا برقراری مناسبات کامل اقتصادی،
سیاسی و کنسولی خواهد بود که البته به صورت مرحلهای پیش خواهد رفت.
آیا نشانهای که بیانگر آمادگی ایران برای توافق با آمریکا باشد، وجود دارد؟
چنین نشانهای در حال حاضر وجود ندارد، گرچه پیشنهاد مذاکره
بدون پیششرط میتواند برای ایران آزمونی مفید باشد. فعلاً توپ در زمین
ایران است ولی چالشها در دو طرف ادامه خواهد یافت. تا رسیدن به نقطهای
برای شروع مرحله گرهگشایی عوامل مثبت و منفی زیر را نباید از نظر دور کرد:
- ایران امیدوار است دیوان بین المللی دادگستری به شکایتی که
در چارچوب پیمان مودت ۱۹۵۵ مطرح کرده تا یک ماه دیگر رای مثبت بدهد و این
رای بتواند توافق اتمی را حفظ کند.
- ایران همچنین امیدوار است شکاف موجود بین آمریکا و اروپا از
فشار تحریمها بکاهد. در چنان صورتی ایران حاضر به مذاکره با آمریکا
نخواهد شد. وزیر خارجه ایران (۷ مرداد در جمع سفرا) گفت: «من خام نیستم که
بگویم ما میتوانیم بین آمریکا و اروپا درگیری ایجاد کنیم. شکافی بین آنها
وجود دارد که ما باید از آن استفاده کنیم، نیاز نداریم که پل شکاف آنها
باشیم».
- شروع تحریمهای بیشتر موجب وخیمتر شدن روابط میشود.
- تحولات منطقهای و احتمال اقدامات نظامی در همسایگی ایران، عربستان، اسرائیل محتمل است.
- عامل مهم دیگر فشارهای داخلی و ترس جمهوری اسلامی از تغییر
رژیم و از دست رفتن قدرت مطلقه حاکمیت مذهبی است؛ اندیشهای که در میان
بسیاری از ایرانیان، اوپوزیسیون خارج، و بسیاری از اعضای دو حزب دموکرات و
جمهوریخواه آمریکا نیز طرفدار دارد.
- گرچه ترس از تغییر رژیم، و اهرم فشار خارجی به تنهایی
نمیتواند ایران را سر میز مذاکره بیاورد ولی پادرمیانی اروپا و روسیه ممکن
است موثر باشد.
تاجیکستان «آموزشدیدگان در قم» را مسئول قتل گردشگران خارجی میداند
وزارت امور داخلی (وزارت کشور) تاجیکستان با انتشار اطلاعیهای، «حزب
ممنوعه نهضت اسلامی و آموزشدیدگان در ایران» را مسئول حمله اخیر به
گردشگران خارجی در تاجیکستان دانسته است.
روز یکشنبه، در منطقه دَنغَره واقع در ۱۰۰ کیلومتری جنوب دوشنبه،
پایتخت تاجیکستان، یک خودرو، چهار دوچرخهسوار خارجی را عمداً زیر گرفت و
سرنشینان خودرو سپس با چاقو به دوچرخهسواران حمله کردند.
قربانیان، دو شهروند آمریکایی، یک هلندی و یک شهروند سوئد هستند که سه
نفر از آنها در دم جان باختند و نفر چهارم در بیمارستان درگذشت. دستکم سه
شهروند خارجی دیگر از جمله یک فرانسوی نیز زخمی شدهاند.
به نوشته اطلاعیه وزارت داخلی تاجیکستان افراد حزب نهضت اسلامی
تاجیکستان به رهبری حسین عبدالصمدف اقدام به قتل این جهانگردان کردهاند.
در اطلاعیه این وزارتخانه آمده است که عبدالصمدف چهار بار در قم و مازندران آموزشهای عقیدتی و نظامی دیده است.
این اطلاعیه مینویسد که حملهکنندگان در حال فرار به افغانستان
بودهاند و اطلاعات مندرج در این اطلاعیه از اعترافات یکی از بازداشتشدگان
به دست آمده است.
وزارت کشور تاجیکستان سند و مدرکی در مورد محتوای اطلاعیه خود ارائه نکرده است.
این اطلاعیه یک روز پس از آن منتشر شد که گروه حکومت اسلامی (داعش) مسئولیت این حمله را برعهده گرفت.
وبسایت اعماق، وابسته به گروه دولت اسلامی (داعش)، روز دوشنبه، هشتم
مرداد، بدون اشاره به جزئیات یا ارائه سندی، این ادعا را مطرح کرده است.
اعماق، مهاجمان را «سربازان» داعش معرفی کرده که روز یکشنبه در راستای
درخواست این گروه از وفاداران خود برای حمله به «شهروندان» دولتهای ائتلاف
علیه گروه حکومت اسلامی این اقدام را انجام دادهاند.
پیش از این گزارشی از حمله تروریستی به خارجیان در تاجیکستان منتشر نشده بود.
رمضان رحیمزاده، وزیر کشور تاجیکستان از تشکیل یک گروه برای بررسی
حادثه خبر داده که زیر نظر شخص امامعلی رحمان، رئیس جمهور این کشور فعالیت
میکند.
به گفته آقای رحیمزاده، راننده خودرو و همراهان وی پس از زیرگرفتن عمدی
گردشگران دوچرخهسوار، پیاده شده و به وسیله اسلحه و چاقو به آنها حمله
کردند.
بر اساس این گزارش، بر روی اجساد قربانیان، آثار جراحتهای ناشی از اصابت چاقو وجود داشته است.
آنطور که مقامهای محلی اعلام کردهاند دستکم یک نفر در ارتباط با این
حمله بازداشت شده و یک نفر دیگر نیز در درگیری با ماموران امنیتی کشته شده
است.
پیش از این گزارش شده بود که دو نفر از مهاجمان کشته و چند نفر نیز در این ارتباط بازداشت شدهاند.
پلیس تاجیکستان همچنین با اعلام هویت سه مرد جوان، از تحت تعقیب قرار داشتن آنها در ارتباط با این حمله خبر داده است.
به گفته پلیس، خودرویی در نزدیکی روستای «توربولکف» پیدا شده که به نظر
میرسد همان خودرویی است که در حمله به گردشگران مورد استفاده قرار گرفته
است.
یکی از شاهدان عینی به خبرنگار سرویس تاجیکستان رادیو فردا گفته که این
حمله، «اتفاقی» نبود و یکی از زخمیشدگان به او گفته که راننده خودرو و
همراهان وی پس از زیرگرفتن آنها از خودرو بیرون پریدند و با چاقو به آنها
حمله کردند.
سفارت آمریکا در تاجیکستان نیز با انتشار بیانیهای این موضوع را تائید کرده و شمار گردشگران مورد تهاجم را هفت نفر اعلام کرده است.
این بیانیه ضمن محکوم کردن این حمله، از شهروندان آمریکایی خواسته با
اینکه مدرکی دال بر تهدید آنها وجود ندارد، اما نسبت به اطراف خود توجه
بیشتری داشته باشند.
سفارت هلند نیز اعلام کرده شهروند کشتهشده این کشور در این حمله، مردی
۵۶ ساله بوده و یکی از مجروحان نیز شهروند ۵۸ ساله این کشور بوده است.
امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان در پیامی ضمن همدردی با دونالد
ترامپ، همتای آمریکایی خود، این حمله را «اقدامی بیرحمانه» توصیف کرده
است.
حمله به گردشگران خارجی در تاجیکستان در حالی رخ داده که این کشور برای
گسترش صنعت جهانگردی خود و جذب گردشگران خارجی به شدت تلاش میکند.
تاجیکستان نیز همچون بسیار دیگری از کشورهای آسیای میانه با گروههای
افراطگرا دست و پنجه نرم میکند و گزارشها حاکی از پیوستن صدها نفر از
شهروندان این کشور به گروه دولت اسلامی (داعش) است.
دروغ که شاخ و دم نداره "پنج میلیون گردشگر ۱۰و نیم میلیارد دلار ارز وارد ایران کردند"
معاون گردشگری ایران با اشاره به این که هر گردشگر خارجی
با خود به طور مستقیم و غیر مستقیم به ترتیب ۶۸۰ و۱۳۴۰ دلار وارد کشور
میکند مسئولان را به استفاده بهینه از ظرفیتهای گردشگری ایران فرا خوانده
است.
محمد محبخدایی، معاون گردشگری ایران با اشاره به میانگین ارز واردشده
توسط گردشگران خارجی میگوید، در سال ۱۳۹۶ حدود پنج میلیون و ۲۰۰هزار
گردشگر وارد ایران شده و با خود به طور متوسط ۱۰ میلیارد و ۵۰۴ میلیون دلار
ارز وارد کشور کردهاند.
محمد محبخدایی به خبرگزاری ایلنا گفته
است، با ورود هر گردشگر به ایران ۶۸۰ دلار بهصورت مستقیم و ۱۳۴۰ دلار نیز
بهطور غیرمستقیم وارد کشور میشود.
به
گفته او، براساس استاندارد جهانی هر گردشگر علاوه بر ارز واردشده مستقیم،
هزینههایی هم در مقصد گردشگری خود دارد که از آن بهعنوان "ارزآوری در
زنجیره" نام برده میشود.
او شرح میدهد، بر همین اساس هر گردشگر
خارجی که به ایران وارد میشود بهطور میانگین ۶۸۰ دلار ارزآوری مستقیم
داشته و ۱۳۴۰ دلار در زنجیره هزینه میکند که با توجه به شمار گردشگران در
سال گذشته و ضرب این مقدار در تعداد آنها رقم ۱۰ میلیارد و ۵۰۴ میلیون
دلار ارز وارداتی به دست میآید. "صنعت گردشگری جایگزین درآمد نفتی"
معاون
گردشگری ایران میگوید، ارزآوری در زنجیره شامل هزینههای گردشگر از شروع
حرکت تا پایان سفر میشود و بهعبارتی به صورت غیر مستقیم برای افرادی که
در حلقه گردشگری قرار دارند، درآمدزایی میکند.
محمد محبخدایی با
اشاره به شرایط کنونی کشور و بحران بازار ارز خواستار توجه مسئولان به صنعت
گردشگری شده و بر اهمیت این صنعت که برخی از آن به عنوان "جایگزین درآمد
نفتی" یاد میکنند تأکید میکند.
او در تشریح برنامههای سازمان
میراث فرهنگی برای افزایش گردشگران ورودی به کشور میگوید: «ما در این صنعت
در کنار بازارهای سنتی خود، بازارهای تازهای انتخاب کردیم که باید آنها
را توسعه دهیم.»
بسیاری از کشورها به گردشگری به مثابه فرصتی
مینگرند و تلاش میکنند با استفاده حداکثری از ظرفیتهای موجود خود این
صنعت را به منبعی درآمدزا برای کشور تبدیل کنند.
برای مثال ترکیه که
در سالهای گذشته با افزایش حملات تروریستی و بهخصوص عملیات گروه "دولت
اسلامی" (داعش) بسیاری از گردشگران اروپایی خود را از دست داد تلاش کرد با
اقدامات جبرانی توجه گردشگران سایر کشورها مانند ایران یا روسیه را به خود
جلب کند. این کشور برای جلب دوباره گردشگران اروپایی نیز دست به اقدامهایی
مانند ارائه سفرهای ارزانقیمت زده است.
طبق تازهترین آمارهای
ترکیه، میزان ورود گردشگران خارجی در نیمه نخست سال جاری به این کشور نسبت
به مدت مشابه در سال گذشته ۳۰درصد افزایش داشته است. در این مدت (سه ماهه
اول سال ۲۰۱۸) ۱۶ میلیون گردشگر خارجی وارد ترکیه شدهاند.
محمد
محبخدایی با اشاره به همین تلاشهای ترکیه خواستار توجه مسئولان به
ظرفیتهای موجود در ایران و جاذبههای گردشگریاش برای کشورهای مختلف
میشود.
او میگوید، ایران در حال حاضر بهدنبال تقویت بازار خود در
کشورهایی مانند عراق، آذربایجان و ترکیه است و سعی دارد تا شرایط خود را
در کشورهای اروپایی نیز تثبیت کرده و مشکلاتی مانند بیمه و انتقال ارز را
رفع کند. به گفته او، ایران به علاوه، برای کشورهای چین و هندوستان نیز
برنامههایی دارد و سعی دارد توجه گردشگران این کشورها را نیز جلب کند.
در پی اعلام آمادگی رئیسجمهور آمریکا برای مذاکره بدون
قید و شرط با ایران، معاون سیاسی دفتر حسن روحانی پیششرطهایی برای مذاکره
با آمریکا تعیین کرد. مایک پومپئو نیز این مذاکره را مشروط به تغییر رفتار
ایران کرد.
اولین واکنش از سوی مقامهای ایران نسبت به سخنان ترامپ درباره مذاکره
با ایران را حمید ابوطالبی، معاون سیاسی دفتر حسن روحانی، رئیسجمهور ایران
در توییتر نشان داد. او در حساب کاربری خود نوشت: «احترام به ملت بزرگ
ایران، کاهش خصومتها و بازگشت آمریکا به برجام، هموارکننده مسیر سنگلاخ
کنونی است.»
هنوز هیچ کدام از مقامهای ارشد ایران در مورد پیشنهاد دونالد ترامپ واکنشی رسمی نشان ندادهاند.
محمود
صادقی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی نیز در واکنش به این سخن ترامپ
که حاضر است بدون قید و شرط با ایران مذاکره کند در توییتر نقض برجام را
"بدتر از هر پیششرطی" خواند.
دونالد
ترامپ دوشنبه ۳۰ ژوئیه در یک کنفرانس خبری مشترک با نخستوزیر ایتالیا در
پاسخ به یک خبرنگار که پرسید، چگونه میتوان تنشها با ایران را کاهش داد
گفت: «البته که حاضرم با آنها ملاقات کنم. هر وقت که بخواهند. نمیدانم
آنها آمادهاند یا نه. هیچ پیششرطی نداریم. این هم برای آنها [ایران]
و هم برای دنیا خوب است.»
او همچنین توافق اتمی با ایران (برجام)
را "مضحک" خواند و همه کشورها را تشویق کرد که برای توقف "فعالیتهای
شرورانه ایران" این کشور را تحت فشار بگذارند.
ترامپ گفت: «این کار را از موضع قدرت یا ضعف انجام نمیدهم. فکر میکنم ملاقات کردن کار مناسبی است.» شرطهای پومپئو برای مذاکره با ایران
وزیر
خارجه آمریکا بعد از اعلام آمادگی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا برای
مذاکره بدون قید و شرط با ایران از این رویکرد حمایت کرد.
مایک
پومپئو که دوشنبه ۳۰ ژوئِیه (۸ مرداد) ساعاتی بعد از اظهارات ترامپ با شبکه
تلویزیونی "سیانبیسی" سخن میگفت در عین حال برای این مذاکره چندین شرط
مطرح کرد.
پومپئو
گفت: «اگر ایرانیها [طرف ایرانی] برای تغییرات اساسی در رفتار با مردمشان
از خود تعهد نشان داده و رفتار مخربشان را کاهش دهند میتوانند توافقی
هستهای را بپذیرند که واقعا از گسترش سلاحهای اتمی جلوگیری میکند،
آنگاه رئیسجمهور گفته که آماده است بنشیند و با آنها گفتوگو کند.»
به
گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، گرت مارکی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا بعد
از سخنان ترامپ گفت، تا زمانی که تهران در سیاست خود "تغییراتی ملموس و
پایدار" نشان ندهد ایالات متحده هیچ تحریمی را بر نخواهد داشت و روابط
دیپلماتیک و تجاری را نیز احیا نخواهد کرد.
واکنشها در میان جبهه
جمهوریخواهان و دمکراتهای کنگره آمریکا متفاوت بود. دیان فایناشتاین،
سناتور دمکرات از ایالت کالیفرنیا به گزارشگران گفته است: «من واقعا فکر
میکنم این ایده خوبی بود.»
باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس
سنای آمریکا از جبهه جمهوریخواهان این اظهارات را "خوب" توصیف کرد، اما
به این شرط که رهبران ایران مایل به گفتوگو در این مورد باشند که
میخواهند "کشوری عادی در آینده باشند."
اما سناتور دمکرات، باب ممندز با نگاهی بدبینانه به این پیشنهاد آن را "دستورالعملی دیگر برای نتایج بد" خواند.
او
گفت: «این هم مانند آن اتفاقی است که در مورد کره شمالی افتاد. بدون
پیششرط و آمادگی. و ما الان چه داریم؟ ما کیم جونگ اونی [رهبر کره شمالی]
داریم که از یک منفور بینالمللی تبدیل به کسی شده که به نظر دولتمردی
مشروع میآید.»
مقام بانک مرکزی ایران: امسال نرخ تورم به ۲۵ درصد میرسد
در حالی که مرکز پژوهشهای مجلس ایران از افزایش دو درصدی تورم به دنبال
افزایش ۱۰ درصدی ارز سخن گفته است، معاون پژوهشکده بانک مرکزی اعلام کرد
که به دلیل افزایش قیمت ارز، امسال تورم به ۲۵ درصد و در سال آینده به ۲۰
درصد خواهد رسید.
بر اساس گزارش اخیر مرکز پژوهشهای مجلس، در ازای هر ۱۰ درصد افزایش قیمت ارز، تورم دو درصد افزایش خواهد یافت.
به گفته این مرکز ،شاخص قیمت تولید کننده در اقتصاد ایران یک درصد افزایش خواهد یافت.
قیمت ارز از فروردینماه امسال بیش از ۱۰۰ درصد افزایش یافته و با این محاسبه افزایش نرخ تورم ۲۰ درصد بوده است.
در همین حال به گزارش روزنامه شرق، حمید زمانزاده معاون پژوهشکده بانک
مرکزی، عامل اصلی افزايش نرخ تورم در ماههای اخیر را افزایش قیمت ارز
دانست و افزود که «اثرات افزايش نرخ ارز بين دو تا سه ماه آثار خود را روی
تورم تخليه میکند».
وی پیشبینی کرد که امسال نرخ تورم به ۲۵ درصد و در سال آینده به ۲۰ درصد برسد.
آقای زمانزاده همچنین گفت که اگر بحث توافق با اروپا بر سر برجام به
نتیجه برسد، شرایط بازار ارز بهتر میشود و نرخ تورم کاهش خواهد یافت.
وی پیشبینی کرد که در صورت اجرای تحریم نفتی و کاهش فروش نفت ایران به ۲۰۰ هزار بشکه، تورم در سال ۹۸ به حدود ۳۰ درصد هم برسد.
با این حال ایوب فرامرزی، معاون پژوهشی پژوهشکده مرکز آمار، پیشبینی
کرد که امسال نرخ تورم به ۱۵ درصد و در سال آینده به ۲۰ درصد برسد.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی روز چهارم مردادماه نرخ تورم در ایران در تیرماه امسال را ۱۰.۲ درصد اعلام کرد.
با این حال فریدون خاوند، اقتصاددان، روز
ششم مرداد در یادداشتی در رادیو فردا با اشاره به آمار ۱۸ درصدی «تورم
نقطه به نقطه» در این ماه نوشته بود که اقتصاد ایران «درگیر تنشهای سخت
تورمی است و در صورت تداوم وضعیت موجود، چشمانداز یک توفان واقعی در عرصه
قیمتها را پیش رو دارد».
وی همچنین نوشته بود که «تورم ماه به ماه» نیز درماههای گذشته به سه
درصد و چهار درصد رسیده، در حالی که بالاتر رفتن این رقم از هشت دهم درصد،
نوعی خط قرمز برای مهار تورم محسوب میشد.
پس از نوسانات اخیر ارز در ایران برخی از رسانهها درباره خطر «ونزوئلایی» شدن ایران هشدار دادهاند.
صندوق بینالمللی پول روز ۲۴ ژوئیه اعلام کرد که نرخ تورم ونزوئلا طی سال جاری میلادی به یک میلیون درصد خواهد رسید.
در همین حال استیو هانکه، اقتصاددان آمریکایی دانشگاه جان هاپکینز
در پاسخ به پرسش نشریه «تجارت فردا»، نرخ فعلی تورم در اقتصاد ایران را تا
۱۱۷ درصد تخمین زده بود که ۱۰ تا ۱۲ برابر بیشتر از نرخ اعلام شده رسمی
است.
دلیل این اختلاف شدید در ارزیابی نرخ تورم ایران در محاسبات این
اقتصاددان، استفاده از نرخ ارز (دلار) در بازار آزاد و غیررسمی در الگوی
محاسباتی اوست.
استیو هانکه معتقد است که نرخ رسمی دلار نرخی «دستکاری شده» و «غیرواقعی» است و نمیتواند مبنای عمل در محاسبات نرخ تورم شود.
روسیه درخواست خروج ایران از سوریه را «غیر واقع بینانه» خواند
آناتولی ویکتوروف، سفیر روسیه در اسرائیل روز دوشنبه هشتم مرداد با
اشاره به این که درخواست خروج ایران از سوریه در شرایط کنونی «غیر واقع
بینانه» است، اظهار داشت، روسیه نمی تواند ایران را به خروج از سوریه مجبور
کند.
به گزارش رویترز، آناتولی ویکتوروف تصریح کرده است، روسیه همچنین نمی تواند مانع حمله اسرائیل به نیروهای ایرانی در سوریه بشود.
نیروهای ایرانی و شبه نظامیان مورد حمایت جمهوری اسلامی به همراه روسیه مهم ترین حامیان حکومت بشار اسد در جنگ داخلی سوریه هستند.
سفیر روسیه با اشاره به بازپس گیری مناطق جنوبی سوریه توسط نیروهای حامی
بشار اسد به شبکه تلویزیونی « کانال ۱۰» اسرائیل گفته است: اکنون تنها می
بایست نیروهای دولتی سوریه در مناطق همجوار با مرز اسرائیل مستقر شوند.
در جریان دیدار هیات بلندپایه روسیه به ریاست سرگئی لاوروف با نخست وزیر
اسرائیل، خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام اسرائیلی گزارش داد که
بنیامین نتانیاهو با پیشنهاد روسیه درباره ادامه حضور نیروهای ایرانی در
سوریه، حتی در یکصد کیلومتری مرز جولان، مخالفت کرده است.
با این حال سفیر روسیه در اسرائیل از نقش ایران در سوریه دفاع کرد.
آناتولی ویکتوروف گفته است: آنها (ایرانی ها) نقش بسیار، بسیار مهمی در
تلاشهای مشترک ما برای از بین بردن تروریسم در سوریه به عهده دارند. به
همین دلیل در این برهه زمانی، ما درخواست خروج نیروهای خارجی از کشور
جمهوری عربی سوریه را واقع بینانه نمیدانیم.
وی اضافه کرده است: ما میتوانیم با شرکای ایرانی خود خیلی صریح و شفاف
حرف بزنیم، آنها را ترغیب کنیم که کاری را انجام بدهند یا ندهند.
آناتولی ویکتوروف در پاسخ به این پرسش که آیا شما نمیتوانید نیروهای ایرانی را به خروج از سوریه مجبور بکنید؟ گفت: نه نمی توانیم. بنیامین نتانیاهو پیش از سفر به مسکو گفته بود که اسرائیل با بقای حکومت بشار اسد در سوریه کاری ندارد، اما ایران نباید «در هیچ نقطهای در سوریه» حضور نظامی داشته باشد.
توافق ترک مخاصمه بین اسرائیل و سوریه در سال ۱۹۷۴، یک سال پس از آخرین جنگ دو کشور، منعقد شد.
در همین زمینه چند هفته پیش یک هیأت دیگر روسی به اسرائیل سفر کرده بود.
مقامهای ارشد اسرائیل تایید کردهاند که این رفتوآمدها در ارتباط با
حضور نظامی ایران در سوریه بوده است.
ایران همچنان تأکید دارد که بنا به دعوت دولت قانونی بشار اسد در سوریه
حضور «مستشاری» دارد؛ با وجود این علیاکبر ولایتی، مشاور رهبر ایران در
امور بینالملل، هفته گذشته گفته بود که ایران، در صورت درخواست سوریه،
«فورا» آن کشور را ترک خواهد کرد. اسرائیل تاکید کرده است که به هیچ وجه
حضور و گسترش نفوذ ایران در مرزهای خود را نمی پذیرد.