دو رویکرد متفاوت به اعتراضات اخیر در خطبه‌های نماز جمعه تهران و مشهد

به‌رغم گذشت دو هفته از اعلام افزایش بهای بنزین، موضوع اعتراضات گسترده مردم همچنان محور اصلی خطبه‌های نماز جمعه است. خطیب نماز جمعه تهران از دفع "فتنه اخیر" سخن می‌گوید و خطیب نماز جمعه مشهد روحانی را مقصر می‌نامد.

اعلام یکباره افزایش بهای بنزین باعث غافلگیری مردم شد. از سوی دیگر، اعتراضات گسترده مردم در دست‌کم یکصد شهر، مسئولان جمهوری اسلامی ایران را غافلگیر کرد. دو هفته پس از اعلام افزایش بهای بنزین، موضوع اعتراضات گسترده مردم همچنان یکی از محورهای اصلی خطبه‌های نماز جمعه روز هشتم آذر (۲۹ نوامبر) بود.
محمدجواد حاج‌علی‌اکبری، خطیب نماز جمعه تهران و احمد علم‌الهدی، خطیب نماز جمعه مشهد محور اصلی خطبه‌های خود را موضوع اعتراضات اخیر کشور تعیین کرده بودند.

محمدجواد حاج‌علی اکبری، امام جمعه تهران

خطیب نماز جمعه تهران از اعتراضات گسترده مردم در سراسر کشور به‌مثابه "فتنه اخیر" سخن گفت و خواستار مجازات شدید معترضان شد.
حاج‌علی‌اکبری اعتراضات اخیر ایران را با اعتراضات عراق و لبنان در ارتباط دید و مدعی شد که دشمنان ایران دو سال برای ایجاد ناآرامی در این کشور سرمایه‌گذاری کرده بودند.
خطیب نماز جمعه تهران در عین حال ناآرامی‌های گسترده اخیر را با اعتراضات سال ۸۸ و دیماه ۹۶ مقایسه کرده و مدعی شد که «اگر فتنه ۸۸ هشت ماه بود و فتنه ۹۶ هشت روز، فتنه اخیر در دو روز نابود شد».

مراسم خاکسپاری پدرام جعفری، جوانی که طی اعتراضات آبان ماه در کرج توسط نیروهای امنیتی کشته شد

حکم محاربه برای معترضان
حاج‌علی‌اکبری افزایش بهای بنزین را گامی مهم در دفاع از محیط زیست دانست و در عین حال تاکید کرد که چنین اقدامی، امکان صادرات و فروش بنزین و کسب درآمد را نیز برای دولت فراهم می‌کند.
خطیب نماز جمعه تهران ناآرامی‌های گسترده در ایران را "ناراحتی" ارزیابی کرد و آن را واکنش دشمنان ایران و "پاتک جبهه استکبار" به این کشور خواند.
حاج‌علی‌اکبری ضربه‌های "جبهه مقاومت" به رهبری ایران به "سران استکبار" را زلزله سیاسی دانست و در توضیح این زلزله سیاسی به نمونه‌هایی همچون "حمله پهپادی انصارالله به آرامکو" و "ماجرای نفتکش‌ها" اشاره کرد. لازم به یادآوری است که جمهوری اسلامی تا کنون مدعی بوده که حمله به تاسیسات نفتی آرامکو، حملات موشکی شورشیان حوثی بوده است.
خطیب نماز جمعه تهران درباره راهکار دولت در مقابله با معترضان از جمله گفت که مجازات معترضان حکم محاربه است که "قله مجازات‌های اسلامی" است. حاج‌علی‌اکبری از مجریان قوه قضائیه خواست تا معترضان را هر چه سریع‌تر با حکم محاربه مجازات کنند "تا در ذائقه مردم بنشیند".
"گناه نابخشودنی"
احمد علم‌الهدی در خطبه نماز جمعه مشهد به حسن روحانی حمله کرد و خطاب به او گفت: «غافلگیر کردن مردم گناه نابخشودنی است.»

احمد علم الهدی، امام جمعه مشهد

خطیب نماز جمعه مشهد غافلگیر کردن مردم را "خلاف انسانیت" و "خلاف اسلامیت" دانست و گفت که موضوع مهار کردن میزان مصرف بنزین موضوعی امنیتی نیست که تصمیم‌گیری پیرامون آن برعهده شورای امنیت جمهوری اسلامی ایران باشد.
علم‌الهدی نیز معترضان را "اشرار" خواند و مدعی سرکوب این دسته از "اشرار" شد، اما اشرار اصلی را گرانفروشان خواند.
خطیب نماز جمعه مشهد گفت: «مسئولین بدانند مردم در مضیقه هستند؛ مردم در تنگنای معیشتی هستند؛ به داد مردم برسید. نگذارید دشمنان بگویند تحریم اثر کرده است. تمام انبارها و مغازه‌ها پر از جنس است؛ هیچ کمبودی در کشور وجود ندارد و تنها دزدی مردم را آزار می‌دهد.»