پیش از اعلام تمدید مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵، مسئولان ایرانی گفته بودند در صورت بی نتیجه ماندن مذاکرات وین و لغو نشدن تحریم‌های اعمال شده علیه تهران، به چین و روسیه روی خواهند آورد.

اما با توجه به کاهش قیمت نفت، کاهش رشد اقتصاد چین و آسیبی که روسیه از تحریم‌های اعمال شده علیه خود از سوی غرب دیده، به نظر نمی‌رسد «طرح جایگزین» ایران، کارایی چندانی داشته باشد.

این طرحی است که ایرانی‌ها می‌گویند در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات، در پیش می‌گیرند: «رو آوردن به شرق و شمال برای به دست آوردن حمایت دیپلماتیک و اقتصادی.»

یک مسئول بلندپایه ایرانی که خواسته نامش فاش نشود به خبرگزاری رویترز گفته است: «به طور حتم طرحی جایگزین داریم.. نمی‌توانم از جزئیات بیشتر پرده بردارم. همواره روابط خوبی با روسیه و چین داریم. به طور طبیعی در صورت شکست مذاکرات اتمی، می‌خواهیم با دوستانمان همکاری کنیم و به آن‌ها فرصت‌های بیشتری با امکانات ویژه در بازار ایران ارائه دهیم.»

او افزود: «با چین و روسیه، دیدگاه‌های مشترکی بر مسائل متعدد از جمله سوریه و عراق داریم.»

چین بزرگترین خریدار نفت ایران و یکی از کشورهایی است که از زمان تشدید تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا در سه سال اخیر علیه ایران، همچنان مقادیر زیادی از صادرات ایران را جذب می‌کند.» روسیه هم به ایران اسلحه فروخت، برای آن یک نیروگاه هسته‌ای ساخت و شاید توان تکنولوژی در اختیارش قرار داد.

دو کشور می‌توانند برای ایران چتری دیپلماتیک ایجاد کنند چرا که دارای حق وتو هستند و قادرند جلوی گسترش تحریم‌ها علیه تهران را بگیرند.

اما ارائه کمک پیامدهایی دارد که کوچک به نظر نمی‌رسد.. چین خواستار تخفیف‌های قابل توجه در خریدهایش از نفت ایران است. از سویی احتمال دارد اکنون با کاهش نیازش به نفت و کاهش قیمت‌های جهانی، کمتر هم به تهران پرداخت کند. اما روسیه نیازی به نفت ایران ندارد. این کشور خود از تحریم‌های اعمال شده به دلیل بحران اوکراین رنج می‌برد.

در صورت شکست کلی مذاکرات- رویدادی که هیچ طرفی آن را نمی‌خواهد- نه چین و نه روسیه قادر نخواهند بود جلوی ایالات متحده و اتحادیه اروپا را در برداشتن گام‌هایی یک جانبه و خارج از چارچوب سازمان ملل متحد برای تشدید تحریم‌های ایران در بخش‌های انرژی و مالی بگیرند.

از سویی یک دیپلمات غربی که در مذاکرات هسته‌ای با ایران شرکت دارد گفت در این دور از مذاکرات فشار کمتری بر ایران برای دستیابی به توافقی به هر قیمت نسبت به ۱۲ ماه گذشته وجود دارد.

او همچنین به تمایل شرکت‌های غربی برای پایان دادن به تحریم‌های ایران و بازگشت به بازار این کشور خبر داد.

این دیپلمات گفت: «فشار بر ایران برای دستیابی به توافقی به هر قیمتی کمتر از ۱۲ ماه گذشته است. در صورت دست نیافتن به توافق، ایران به چین، روسیه و برخی کشورهای اروپایی آماده برای روابط دو جانبه روی خواهد آورد.»

یک مقام مسئول ایرانی دیگر نیز گفته است که جریا‌ن‌هایی در داخل ایران با هرگونه توافق با غرب تشکیک کرده و خواستار توافق با قدرت‌هایی همچون روسیه و چین هستند که به تحریم‌های یک جانبه آمریکا و اروپا علیه ایران انتقاد کردند.»

او افزود: «حسن روحانی رئیس جمهوری ایران توافق با غرب را ترجیح می‌دهد چرا که به عملی کردن وعده‌هایش در بهبود وضعیت اقتصادی کمک می‌کند، اما  علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی و همچنین سپاه پاسداران، حرکت به سمت شرق و روابط به چین و روسیه را ترجیح می‌دهند.»