دانشگاه تهران شاهد برگزاری مراسمی پرشور به مناسبت دوم خرداد، سالروز پیروزی محمد خاتمی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۷۶ شمسی بود. در این انتخابات در حقیقت، اصلاح طلبان ایران پیروز میدان بودند آن هم در حالی که کاندیدایشان، با تفاوتی فاحش، از کاندیدای رقیب پیش افتاد. دوم خرداد ۱۳۷۶ یکی از نقاط عطف مهم در تاریخ ایران است.
اما آنچه مراسم امسال دانشگاه تهران را برجسته می‌کند این است که پس از سال‌ها محرومیت در نتیجه سرکوب و ممانعت نهادهای حکومتی، برخی چهره‌های برجسته اصلاح طلب به روی سن رفتند و سخنرانی کردند. محرومیت اصلاح طلبان از شرکت در چنین مراسمی پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ شمسی تشدید شد؛ آن هنگام که اصلاح طلبان معتقد به تقلب گسترده و سازماندهی شده در انتخابات ریاست جمهوری بودند، اعتراض‌های مردمی در خیابان‌ها شکل گرفت و در ‌‌نهایت، نیروهای انتظامی و امنیتی، اقدام به سرکوب معترضان کردند؛ اقدامی که ده‌ها کشته در خیابان‌ها و بازداشتگاه‌ها و صد‌ها زندانی در پی داشت.
ویژگی دیگر مراسم امسال دانشگاه تهران، قرار دادن تصاویر رهبران معترضان بر روی سن است. میرحسین موسوم و مهدی کروبی دو نامزد معترض به نتایج انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ هستند که بیش از چهار سال است در حبس خانگی به سر می‌برند. زهرا رهنورد همسر میرحسین موسوی هم به همراه او در حبس خانگی است و تصویر او نیز بر روی سن قرار داده شده بود. در مراسم دانشگاه تهران، شعارهای فراوانی به سود اصلاح طلبی و رهبران اصلاحات و همچنین با خواست آزادی زندانیان سیاسی سر داده شد.

حجاریان و ویژگی‌های دوم خرداد

سعید حجاریان مشاور ارشد محمد خاتمی در دوره ریاست جمهوری، نخستین سخنران مراسم بود؛ مراسمی که «دوم خرداد؛ تلاقی جمهوریت و مشروطیت» عنوان داشت.
سعید حجاریان
حجاریان در سخنان خود درباره فضای تبلیاغتی آن روز‌ها گفت: «آن زمان شایعه شده بود که نام یک کاندیدا را بنویسید و ناطق بخوانید و حتی کاریکاتوری در همین راستا تهیه شده بود؛ بنابراین یکی از رفقای ما به من گفت که تو این شایعه را بین مردم انداخته‌ای و قصد جنگ روانی داری. من ضمن تکذیب این موضوع به او گفتم شما هم می‌توانید عکس این موضوع را در جامعه مطرح کنید و بگویید ناطق بنویسید و نام کاندیدای دیگر بخوانید و حتی برای آن کاریکاتور بسازید اما او در پاسخ گفت که این موضوع در بین مردم رواج نخواهد یافت.»
وی با بیان این‌که «جنگ روانی ابزار کمکی برای کارهای تبلیغاتی است» اعتقاد خود را این‌گونه بیان کرد: «اول باید در واقعیت چیزی وجود داشته باشد تا بتوان به آن بال و پر داد. یعنی باید آن‌چنانی باشد که بتوان آن را آن‌چنان‌تر کرد؛ بنابراین در زمان تبلیغات ریاست‌جمهوری سال ۷۶ نیز اگر این شایعه رواج می‌شد کسی باور نمی‌کرد. همان‌طور که امروز هم این جناح بسیاری از رسانه‌ها را در اختیار دارد، اما کسی حرفشان را باور نمی‌کند.»
در ادامه این جلسه یادداشتی از سعید حجاریان توسط یکی از اعضای انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران قرائت شد.
شایان ذکر است که سعید حجاریان در سال‌های نخست دولت خاتمی ترور شد. این ترور به معلولیت جسمی او انجامید. او همچنین پس از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ بازداشت شد.

عباس عبدی: نباید هر نقدی را دشمن بدانیم

عباس عبدی که یکی از تئوریسن هیا جریان اصلاحات به شمار می‌آید، دیگر سخنران این مراسم بود. عبدی که بار‌ها در دوره‌های مختلف به زندان افتاده بود، گفت: «مساله امروز اصلاح‌طلبان نگاه به آینده است تا بتوان بدون اشتباهات گذشته دوم خردادی جدید را بازسازی کرد.»
عباس عبدی
عبدی خاطرنشان کرد: «باید به این موضوع دقت کنیم که دولت احمدی‌نژاد از تخم‌مرغ شانسی درنیامد و باید از آن دوران درس گرفت تا در‌‌نهایت فهمید که آینده‌مان را چگونه بسازیم تا به آن وضعیت نیفتیم.»
وی با تاکید بر این‌که ما نباید هر نقدی را دشمن بدانیم، افزود: «نقد ابزاری نیست که از آن فقط علیه دشمن استفاده شود بلکه نقد یک ابزار درونی و باعث حرکت و پویایی است.»
این فعال اصلاح‌طلب در ادامه با مورد توجه قرار دادن دوران مدیریت احمدی‌نژاد اظهار کرد: ‌ «بد‌ترین اتفاقی که شاهد آن بودیم اتفاق مربوط به سال ۸۴ بود و کسی گمان نمی‌کرد که در مخیله اصلاح‌طلبی بد‌تر از این اتفاق رخ دهد. با این‌حال در حال حاضر ما بیشتر نیاز داریم که به خودمان نگاه کنیم و ببینیم که آیا ما نقشی در این فرایند‌ها داشته‌ایم یا خیر؟»
عبدی در ادامه به بیان برخی از اشکالاتی پرداخت که به گفته او در دوره حضور اصلاح طلبان در دولت برجسته بود.

جلایی‌پور: جنبش دانشجویی از اشتباهات درس می‌گیرد

حمید رضا جلایی‌پور دیگر فعال سیاسی اصلاح‌طلب هم در این همایش گفت: «جنبش دانشجویی از بین نمی‌رود و همیشه زنده است و از اشتباهاتش درس می‌گیرد.»
حمیدرضا جلایی پور
جلائی‌پور با تاکید بر تاریخی بودن انتخابات دوم خرداد خاطرنشان کرد: «چند روز در تاریخ معاصر کشورمان مهم است یکی از آن‌ها حماسه دوم خرداد است که پیامدهای زیادی داشته، یکی از آن‌ها رای غیرمنتظره ۲۰میلیونی بود که هنوز برای خیلی‌ها جای بررسی و توضیح دارد به ویژه تندرو‌ها هنوز متوجه دلیل رخ دادن اتفاق دوم خرداد نشده‌اند.»
وی افزود: «تندرو‌ها به این جنبش اجتماعی نام‌های بی‌ارتباط دادند. انتخابات آن دوران به شکلی بود که مردم برای رای دادن به کاندیدای موردنظرشان با هم مشارکت می‌کردند. این عمل از ویژگی‌های جامعه مردم‌سالار است.»
او همچنین از توسعه روزنامه نگاری در ایران و فعال شدن جنبش زنان در دوره اصلاحات سخن گفت.