"بعد از انتخاب یک کاندیدا امکان رد صلاحیت او وجود ندارد"

با رأی موافق ۱۵۱ نماینده مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان نمی‌تواند پس از انتخابات صلاحیت منتخبان را رد کند. این استفساریه که پیشتر از سوی شورای نگهبان رد شده بود، با اصلاحاتی مجددا تصویب شد.

مجلس شورای اسلامی در جلسه روز یک‌شنبه (۲۵ مهر/ ۱۶ اکتبر) با اکثریت آرا استفساریه‌ای را تصویب کرد که از طرف شورای نگهبان رد شده و مورد اصلاح مجلس قرار گرفته بود.
بر اساس این استفساریه شورای نگهبان نمی‌تواند پس از اعلام صحت انتخابات در هر حوزه، صلاحیت منتخبان را رد کرده و آرای آنها را باطل کند. چنانچه مدارک جدیدی درباره یکی از منتخبان به شورای نگهبان رسیده باشد، شورای نگهبان موظف است ظرف ۲۰ روز این مدارک را بررسی و نظر نهایی خود را درباره آن منتخب اعلام کند.
بر اساس این طرح پس از تمام شدن مهلت ۲۰ روزه دیگر شورای نگهبان نمی‌تواند صلاحیت نامزدی را که انتخاب شده رد کند. نمایندگان مجلس با ۱۵۱ رأی موافق، ۶۶ رأی مخالف و ۹ رأی ممتنع از مجموع ۲۲۱ نماینده حاضر، با این استفساریه موافقت کردند.
این استفساریه پیشتر به دلیل "وجود ابهام در آن" از سوی شورای نگهبان رد شده بود اما به گفته علی مطهری، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی، کمیسیون شوراها در بررسی مجدد این استفساریه "ابهام" را رفع کرد.
بیشتر بخوانید: "حذف مینو خالقی از مجلس دهم با ابلاغیه خامنه‌ای"
علی مطهری همچنین افزوده: «شورای نگهبان می‌تواند درباره صحت انتخابات یک حوزه اظهار نظر کند و طبیعتا بعد از انتخاب یک کاندیدا به وسیله مردم امکان رد صلاحیت وجود ندارد و اگر مدرک جدیدی هم پیدا شده باشد، طبق ماده ۳۰ قانون آئین‌نامه داخلی باید به مجلس ارسال شود تا در زمان بررسی اعتبارنامه‌ها به آن رسیدگی شود.»
در متن این مصوبه آمده است: «پس از اعلام نظر قطعی و نهایی شورای نگهبان در مهلت ۲۰ روزه مذکور درباره صلاحیت یک نامزد انتخابات و بعد از اعلام صحت انتخابات حوزه انتخابیه، این شورا نمی‌تواند اظهار نظر مجددی درباره صلاحیت آن نامزد یا منتخب داشته باشد و چنانچه مدارک جدیدی درباره او به شورا رسیده باشد، این مدارک طبق ماده ۳۰ قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی در زمان بررسی اعتبارنامه‌های منتخبان مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.»
مطهری تاکید کرده که اصلاحات اعمال شده در این استفساریه با حضور نماینده شورای نگهبان در کمیسیون شوراها انجام شده و اگر با وجود این باز هم شورای نگهبان مصوبه را رد کند، این مصوبه برای تصمیم‌گیری نهایی به مجمع تشخیص مصلحت نظام خواهد رفت.
احتمال ورود مینو خالقی به مجلس
ایده اولیه این استفساریه به زمانی برمی‌گردد که مینو خالقی، نماینده منتخب مردم اصفهان، از سوی شورای نگهبان رد صلاحیت شد. پس از اعتراض به این شورا مبنی بر اینکه پس از تایید صحت انتخابات نمی‌توان منتخبی را رد صلاحیت کرد، اعضای شورای نگهبان مدعی شدند که مدارکی دال بر صلاحیت نداشتن مینو خالقی پس از انتخابات به دستشان رسیده است.

مینو خالقی، منتخب اول مردم اصفهان که از ورود به مجلس باز ماند

در نهایت نیز با دخالت علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، پرونده مینو خالقی بسته و او از راه یافتن به مجلس محروم شد.
نمایندگان مجلس اما بیکار نماندند و استفساریه‌ای را تنظیم کردند که در آن پرسیده شده بود: «آیا پس از رای سالم مردم به یک منتخب، شورای نگهبان می تواند صلاحیت او را بعد از تایید صلاحیت رد کند و به این وسیله آرای او را باطل کند؟»
پاسخ کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس به این سئوال منفی بود، بنابراین نمایندگان مجلس در تاریخ ۲۷ مرداد با رای خود این پاسخ را تایید کردند.
این طرح پس از تصویب در مجلس برای تایید نهایی به شورای نگهبان رفت اما این شورا در  شهریور امسال (۱۳۹۵) آن را رد کرد. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، درباره علت رد شدن این طرح گفته بود: «اعضای شورای نگهبان به دلیل محدود کردن اختیارات شورای نگهبان طرح را مغایر اصل ۹۹ قانون اساسی شناختند.»
بیشتر بخوانید: علی مطهری: وزیر کشور به خاطر کوتاهی در پرونده مینو خالقی باید استیضاح شود
در نتیجه این طرح دوباره به مجلس برگشت و در کمیسیون‌های مربوط مورد بررسی مجدد قرار گرفت.
علی مطهری درباره اینکه آیا با تصویب این طرح زمینه ورود مینو خالقی به مجلس فراهم می شود یا خیر؟ گفته: «البته این مصوبه ناظر به آینده است و صرفا به خاطر موضوع خانم خالقی نیست ولی احتمالا مشکل ایشان را هم حل می‌کند.»
به گفته مطهری استفساریه می‌تواند عطف به ماسبق شود چرا که قانونگذاری جدید به حساب نمی‌آید و تنها برداشت جدیدی از همان قانون قبلی است.
با این توضیحات و در صورت تایید شورای نگهبان، احتمال ورود مینو خالقی، منتخب اول مردم اصفهان، به مجلس شورای اسلامی وجود دارد.